بررسی و بازنگری ضرابخانه ناشناس 65 سلوکی

در بررسی های جدیدی که بر روی سکه های سلوکی موزه بوعلی همدان صورت گرفت، هشت سکه چهاردرهمی جدید شناسایی شد که می توان آن ها را به ضرابخانه ناشناس 65 نسبت داد. از این تعداد سکه های شناسایی شده در موزه بوعلی هفت سکه مربوط به آنتیوخوس سوم (187-223ق.م) و یک سکه مربوط به سلوکوس چهارم (175- 187ق.م) است. هدف اصلی پژوهش حاضر بازبینی تولیدات و درنهایت شناسایی مکان احتمالی ضرابخانه ناشناس 65 با توجه به حضور تعداد زیادی از سکه های این ضرابخانه در شمال غرب ایران می باشد. بر این اساس در  مقاله حاضر به تمامی ویژگی های ضرابخانه مذکور پرداخته شده است؛ ارائه کاتالوگ توالی ضرب سکه، اندازه و مدت زمان فعالیت ضرابخانه، میزان تولید سرسکه و تحلیل تطبیقی آن با ضرابخانه های اصلی مانند انتاکیه، بررسی گونه های متنوع چهره های روی سکه ها، تعداد حکاک و همچنین شناسایی عناصر موجود با روش آنالیز عنصری  پیکسی "proton induced X-ray emission" و تطبیق آن با ضرابخانه های شرقی دوره سلوکی. بررسی های انجام شده در مقاله حاضر نشان داد، برخلاف کتاب سکه های سلوکی که ضرابخانه ناشناس 65 را به طور احتمالی در منطقه کماژن یا شمال سوریه  قرار داده است، مکان اصلی این ضرابخانه را می توان احتمالا مناطق شرقی بین النهرین و یا غرب ایران در نظر گرفت.