تحلیل فضایی آسیب پذیری زیست اقلیمی شهر کرمانشاه در مواجهه با مخاطره اقلیمی موج گرم

رخدادهای حدیاقلیمی امروزه به مثابه یکی از تظاهرات اصلی تغییر اقلیم، بهمخاطرات مهم اقلیمی تبدیل شده اند. هدف اساسی پژوهش پیش رو، تحلیل فضایی آسیب پذیری شهر کرمانشاه در زمان رخداد امواج گرم است. در این راستا، امواج گرم از داده های ایستگاه سینوپتیک شهر کرمانشاه برای دوره 2015-2000 استخراج شد و از میان آن ها موج گرم 7 تا 13 جولای 2015 انتخاب شد. دمای سطح زمین شهر کرمانشاه با اعمال الگوریتم تک کانال روی باندهای گرمایی سنجنده حرارتی لندست 8 برای روز 9 جولای 2015، استخراج و با استفاده از داده های دیدبانی شده ساعت 09 ایستگاه هواشناسی کرمانشاه، برای همان روز به دمای هوا تبدیل شد. با استفاده از تحلیل آمار فضایی لکه های داغ، نواحی بحرانی شهر کرمانشاه حین رخداد موج گرم شناسایی شد و میزان جمعیت در معرض خطر از بلوک های جمعیتی سرشماری 1395 با استفاده از تحلیل ماتریس متقاطع به دست آمد. نتایج نشان داد که شش منطقه از شهر کرمانشاه با مساحتی برابر 3072 هکتار یک هسته گرمایی بحرانی را تشکیل داده اند. میانگین دمای روزانه این هسته داغ طی شش روز موج گرم کمتر از 36 درجه سانتی گراد نبوده در حالی که میانگین دمای بیشینه این بخش از شهر برابر 45 درجه سانتی گراد بود. تحلیل ماتریس متقاطع بیانگر آن بود که براساس آمار سرشماری سال 1395، 52% از جمعیت کل شهر کرمانشاه، یعنی 492285 نفر در محدوده هسته بحرانی قرار گرفته و تراکم جمعیتی در این هسته داغ برابر 160 نفر در هکتار بود که دو برابر تراکم متوسط شهر کرمانشاه است. 44% از جمعیت دو طبقه جمعیتی که آسیب پذیری بالایی در برابر امواج گرم، تنش های گرمایی و گرمازدگی دارند، یعنی خردسالان (رده سنی زیر 10 سال) و کهن سالان (رده سنی بالای 60 سال) (99893 نفر) در این هسته جمعیتی قرار دارند.