تبیین ماهیت فعالیتهای پژوهش و فناوری در شرکتهای دارای «رقابت پذیری درزمینه فناوری» و «رقابت پذیری با منشاء فناوری» در حوزه بالادستی صنعت نفت

تحلیل استراتژیک حوزه بالادستی صنعت نفت نشان‌دهنده شکل گرفتن رقابت مبتنی بر فناوری و نوآوری در این عرصه و در نتیجه لزوم قرار گرفتن پژوهش و فناوری به‌عنوان محوریت کسب و کار برای تحقق برتری رقابتی در کلاس جهانی است. با توجه به اهمیت فعالیت‌های پژوهش و فناوری و نقشی که در دستیابی به نوآوری فناورانه دارند، ایجاد و بهره‌برداری اثربخش از واحدهای پژوهش و فناوری در بنگاه‌های فعال در حوزه بالادستی صنعت نفت ضرورتی انکارناپذیر است.
نگاه به ساختار و نحوه عملکرد واحدهای پژوهش و فناوری در حوزه بالادستی صنعت نفت بدون توجه به الگوی کسب و کار سازمان های مادر آنها و نحوه تعامل آن الگو با فناوری و نوآوری کار ناقصی است. براین اساس در این مقاله به بررسی ماهیت فعالیت‌های پژوهش و فناوری در شرکت‌های مختلف حوزه بالادستی صنعت نفت، پرداخته می‌شود. در این راستا ابتدا ماهیت رقابت‌پذیری در محیط دارای رقابت مبتنی بر فناوری و نوآوری تبیین گردیده و سپس انواع سازمان‌های نوآور بر مبنای انواع رقابت‌پذیری فناورانه تعیین می‌شود. در ادامه، الگوهای کسب و کار بازیگران مختلف حوزه بالادستی صنعت نفت بر مبنای انواع سازمان‌های نوآور تشریح می‌شود و بر اساس آن، ماهیت فعالیت‌های واحدهای پژوهش و فناوری در هریک از الگوهای کسب و کار بازیگران حوزه بالادستی صنعت نفت تبیین خواهد شد.