ارزیابی پتانسیل سیل خیزی حوضه سرپل ذهاب با استفاده از تحلیل پارامترهای مورفومتریک

سیل به عنوان یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی هر ساله زیان های بسیاری به جوامع انسانی مناطق مختلف دنیا وارد می کند. پارامترهای مورفومتری به علت کنترل پاسخ هیدرولوژیکی، نقش مهمی در هیدرولوژی حوضه ها دارند. بنابراین تحلیل پارامترهای مورفومتریک یک ابزار مناسب برای ارزیابی پتانسیل سیل خیزی حوضه های آبخیز است. حوضه ی سرپل ذهاب به علت واقع شدن در دامنه های غربی زاگرس، دارای بارش های سنگین بوده و به علت شرایط ژئومورفولوژیکی مستعد رخ داد مخاطره سیل می باشد. هدف این پژوهش پهنه بندی پتانسیل خطر سیل خیزی حوضه سرپل ذهاب و زیرحوضه های آن می باشد. ابتدا شبکه ی زهکشی و زیرحوضه های، حوضه مورد مطالعه از DEM ده متر منطقه استخراج گردید. در روش اول با استفاده از 9 پارامتر مورفومتری تاثیرگذار بر سیل، درجه خطر سیل خیزی برای حوضه سرپل ذهاب و زیرحوضه های آن محاسبه گردید. در روش دوم مقادیر 12 پارامتر مورفومتری و شاخص (Cv) محاسبه شده و حوضه سرپل ذهاب و زیر حوضه های آن از نظر پتانسیل سیل خیزی پهنه بندی گردید. نتایج نشان داد، که روش دوم به علت به کارگیری تعداد بیشتر پارامترهای مورفومتری و تاکید بر پارامترهای مرتبط با شکل حوضه از کارایی مطلوبتری نسبت به روش اول برخوردار می باشد. به طوری که 67/32 % مساحت حوضه سرپل ذهاب منطبق بر حوضه ریجاب دارای پتانسیل خطر زیاد، 05/57 % منطبق بر زیرحوضه های قلعه شاهین و پاتاق دارای پتانسیل خطر متوسط و 27/10 % منطبق بر زیرحوضه های سرابگرام و قلاویز دارای پتانسیل خطر کم سیل خیزی می باشند.