ارزیابی تحمل به تنش یخ زدگی در چهار رقم زیتون (بومی و خارجی) بر اساس شاخص-های فیزیولوژیک در شرایط خو سرمایی

به منظور بررسی تحمل به تنش یخ زدگی ارقام زیتون، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط کنترل شده و فاکتورهای رقم (زرد، روغنی، کرونایکی و میشن)، دما (18- و 20- درجه سلسیوس) و مدت سرمادهی (24 و 48 ساعت) اجرا شد. تفاوت بین ارقام از نظر درصد نشت الکترولیت ها و محتوی پرولین آزاد معنی دار بود. نتایج اعمال تنش یخ زدگی به مدت 24 و 48 ساعت نشان داد که با کاهش دما نشت الکترولیت ها و پرولین در ارقام مورد مطالعه به ترتیب افزایش و کاهش نشان دادند؛ با این وجود تغییرات محتوی پرولین از روند منظم تری برخوردار بود. همچنین در دمای 18- درجه سلسیوس بیشترین و کمترین درصد نشت الکترولیت به ترتیب مربوط به ارقام کرونایکی و روغنی بود و در دمای 20- درجه سلسیوس ترتیب درصد نشت الکترولیت ها برای ارقام به صورت کرونایکی> میشن-روغنی> زرد حاصل شد و در شرایط مشابه، بالاترین و پائین ترین مقدار پرولین به ترتیب متعلق به ارقام زرد و کرونایکی بود. بر اساس نتایج ، محتوی پرولین و نشت الکترولیت ها در تفکیک ارقام مقاوم و حساس کارایی قابل قبولی داشتند. علاوه براین رقم بومی زرد واکنش ویژه ای تحت شرایط یخ زدگی نشان داد؛ بطوریکه در دمای بحرانی 20- درجه سلسیوس و 24 ساعت سرمادهی در مقایسه با سایر ارقام به ترتیب کمترین و بیشترین میزان نشت الکترولیت ها و پرولین را به خود اختصاص داد. همچنین در یک مدت زمان ثابت با کاهش دما تفاوت معنی داری در نشت الکترولیت ها برای این رقم مشاهده نگردید. شاید بتوان رقم بومی "زرد" را به عنوان یک رقم با قابلیت ویژه جهت کشت در مناطق تحت تنش یخ زدگی یپیشنهاد نمود.