استفاده از دو شاخص SPImod و SDImod به منظور بررسی تطبیقی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوضه آبریز تجن

خشکسالی یک رخداد طبیعی تکرارشونده و موقتی است که ناشی از کاهش بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت آن می‏باشد که می‏تواند در هر اقلیمی رخ دهد و از وقایع مخرب طبیعی است که بیشترین صدمات را به منابع آبی وارد می‏نماید. در پژوهش حاضر، از شاخص های اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) و خشکسالی جریانات رودخانه‏ای (SDImod) جهت ارزیابی و تحلیل زمانی وقوع خشکسالی ها استفاده شده است. برای این منظور از آمار 15 ایستگاه باران‏سنجی و 4 ایستگاه هیدرومتری در حوضه آبریز تجن استفاده شد و شاخص‏ها در شش بازه زمانی کوتاه‏مدت (یک‏ و سه‏ماهه)، میان‏مدت (شش‏ و نه‏ماهه) و بلندمدت (12 و 24ماهه) در نرم‏افزار MATLAB محاسبه شد. در بخشی از تحقیق برای آگاهی از تاخیر جریان‏ها نسبت به بارش‏ها در حالت واقعی، ضریب همبستگی پیرسون بین بارش و دبی جریان با تاخیرهای زمانی مختلف محاسبه شد. سپس مقادیر شاخص اصلاح شده خشکسالی جریانات رودخانه ای (SDImod) با سری های زمانی شاخص اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) در بازه های زمانی مختلف به روش همبستگی پیرسون در کل حوضه و همچنین به تفکیک زیر حوضه ها بررسی شد. نتایج همبستگی بالا در سطح 99 درصد معنی‏دار را در رابطه زمانی وقوع خشکسالی هواشناسی و هیدرلوژیکی با یکدیگر نشان داد و این همبستگی در حوضه آبریز تجن در گام زمانی 9 ماهه حداکثر است. همچنین وقوع خشکسالی هواشناسی در منطقه مورد مطالعه، اثر خود را در همان ماه و با تاخیرهای 1تا 7 ماهه روی منابع آب سطحی نشان داد.