نویافته های باستان شناختی در جزیره ابوموسی خلیج فارس

انجام بررسی های باستان شناسی، اولین گام برای شناخت سابقه حضور انسان در یک پهنه جغرافیایی کوچک یا بزرگ است. کاوشهای باستان شناسی معمولا بصورت عمومی، نجات بخشی و پرسشنامه محور بوده و نمونه برداری ها به روش های سامانمند، تصادفی و یا پیمایش فشرده یا عمومی انجام می شود. بر این اساس، فصل اول بررسی و شناسایی جزیره ابوموسی در پاییز سال 1391 انجام گرفت. پیش از این تاریخ، گروه های باستان شناسی دیگری تلاش زیادی در نیل به این هدف کرده بودند اما موفقیتی حاصل نشده بود. پیمایش انجام شده در این جزیره از نوع فشرده در مساحت کمی بیش از یک سوم جزیره به انجام رسید. در واقع به دلیل عدم صدور مجوز مقامات کشوری و نظامی جهت بازدید از دو جزیره تنب بزرگ و تنب کوچک، بررسی کامل باستانشناختی جزیره ابوموسی میسر نشده؛ بنابراین محدوده بررسی شده به شکل لکهای انجام گرفت. با بررسی بیش از یک سوم خاک جزیره ابوموسی، گروه باستان شناسی موفق به شناسایی و مستندسازی هشت اثر باستانی شامل هفت محوطه و یک بنای ساختمانی متعلق به دوره پهلوی دوم شد که با توجه به ابعاد کوچک محدوده بررسی شده بسیار قابل توجه است. از نظر موقعیت جغرافیایی بررسی در بخشهای عمدهای از شمال جزیره، مرکز آن)به جهت قرار داشتن فرودگاه(و بخش جنوبی جزیره (معروف به بخش عربنشین)، انجام نشد و آثار شناسایی شده تنها مربوط به بخشهای کوچکی از مرکز، غرب و شرق جزیره است. نتایج حاصل از مطالعات اولیه نشان میدهد که نمونه های به دست آمده شامل سفالهایی از گونه های پیش از تاریخ دروغین با تاریخ پیشنهادی دوران ایلخانی تا دوران صفوی و با کمی تردید قاجار، سفالهای آبی و سفید و چینی و بدل چینی های صفوی و قاجار (کاملا مشهود)، سفالهایی از نوع سفال نوک اژدری شکل مربوط به اواخر ساسانی و صدر اسلام و سفالهایی مشابه سفالهای هزاره اول ق.م است. بنابراین گاهنگاری پیشنهادی این جزیره بر اساس بررسی های پیمایشی انجام شده در بازه زمانی یاد شده در بالا، قرار میگیرد و ضرورت انجام کاوش در آن دوچندان میشود.