ارزیابی اجزای عملکرد، عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ های گلرنگ پاییزه تحت تنش کمبود آب در دوره زایشی

پژوهش با هدف ارزیابی ویژگی های زراعی و گزینش ژنوتیپ های متحمل به خشکی گلرنگ برای کشت در اراضی شور و کم بازده اجرا گردید. آزمایش در قالب کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی شور (هدایت الکتریکی 7/6 دسی زیمنس بر متر) ایستگاه خسروشاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی طی سال زراعی 97-1396 پیاده گردید. فاکتور اصلی تنش خشکی با سطوح  بدون تنش و تنش از گل دهی تا رسیدگی دانه و فاکتور فرعی پانزده لاین و رقم پاییزه گلرنگ بودند. نتایج نشان دادند وقوع خشکی از مرحله گل دهی با کاهش تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه، باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه و روغن در ژنوتیپ های گلرنگ شد. چنین نتیجه گیری می شود که اثر خشکی روی عملکرد دانه و روغن در گلرنگ از طریق این دو بخش عملکرد دانه بود. صفات مذکور بین ژنوتیپ ها نیز تفاوت معنی داری داشتند. نتایج گروه بندی ژنوتیپ ها با استفاده از تجزیه کلاستر و روش وارد، آنها را در دو گروه با عملکرد های پایین تر (پرنیان، K.H.Y.23 و K.M.S.56) و بالا تر (بقیه ژنوتیپ ها) قرار داد. در هر دو شرایط عادی و تنش خشکی همواره بیشترین عملکرد دانه و روغن به ژنوتیپ های Mexico189، K.H.Y.2، K.M.S.38، گل مهر و Mexico295 تعلق گرفت. به نظر می رسد این لاین ها برای کشت در اراضی کم بازده و شور با شرایط اقلیمی مشابه منطقه آزمایش (در سیستم اقلیم بندی کوپن سرد و نیمه خشک)، مناسب باشند.