تاثیر منافع ملی ایران بر روابط ایران و آذربایجان در سده بیست و یکم

در عصر جهانی شدن عناصر تاثیرگذار بر روابط کشورها متحول شده است. چنانکه از یک سو نظام بین الملل یا کشورهای فرامنطقه ای بیش از گذشته اهمیت یافته اند و از سوی دیگر دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی کشورها  نقش حیاتی ایفا می کند. در این راستا مولفه های تاثیرگذار بر روابط ایران و آذربایجان بعنوان دو کشور همسایه با اشتراکات فرهنگی بسیار زیاد در سطوح کلان، میانه و خرد قابل بررسی هستند. در سطح کلان می توان به عناصری همانند رویکرد آمریکا به آذربایجان، نگرش خاص روسیه به آذربایجان و روابط گرم آذربایجان با رژیم صهیونیستی اشاره کرد. در سطح منطقه ای می توان به موضوعاتی از قبیل تبلیغات پان ترکسیم از سوی ترکیه، روابط ترکیه با آذربایجان، حساسیت های فرهنگی در منطقه و بحران ارمنستان (قره باغ) اشاره کرد. همچنین عناصری همانند فقدان وجود زمینه های اقتصادی برای افزایش روابط، هراس هر دو کشور از یکدیگر در ابعاد امنیتی و...، حساسیت های فرهنگی و نژادی بین دو کشور در سطوح ملی و فروملی در روابط دو کشور تاثیرگذار هستند.