بررسی تاثیر نشانگرهای تومور ER، Her2 و Ki67 بر روی بقای بلند مدت و کوتاه مدت زنان مبتلا به سرطان پستان با استفاده از مدل شفا یافته ی Bayesian
محمدزاده ، فلاح زاده ، ویدا پهلوانی* ، بینش
سرطان پستان، دومین علت عمده ی مرگ ناشی از سرطان در بین زنان است که عوامل مختلفی در ایجاد آن دخالت دارند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر نشانگرهای تومور مهم بر روی بقای زنان مبتلا به این سرطان با استفاده از واکاوی شفا یافته ی Bayesian (Bayesian cure analysis) بود.
این مطالعه به صورت تحلیل بقای گذشته نگر با استفاده از روش Kaplan-Meier و مدل شفا یافته ی Bayesian انجام شد. اطلاعات لازم برای تمامی 500 زن مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز پرتودرمانی شهید رمضان زاده یزد از سال های 94-1389 ثبت گردید. از نرم افزار R نسخه ی 3.6.1 برای واکاوی داده ها استفاده و 050/0 > P به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
با استفاده از روش Kaplan-Meier میزان بقای 6 ساله ی زنان مبتلا به سرطان پستان 737/0 برآورد گردید. میانگین سنی 16/11 ± 03/48 سال و میانگین زمان بقا، 23/4 ± 64/97 ماه بود. نتایج حاصل از واکاوی شفا یافته ی Bayesian نشان داد که متغیرهای Ki67 (28/2-01/1 = Prediction intervals یا PI 95 درصد، 34/1 = Hazard ratio یا HR) و Estrogen receptor (ER) (36/2-99/1 = PI 95 درصد، 11/2 = HR) بر روی مخاطره ی مرگ و متغیر ER (57/0-26/0 = PI 95 درصد، 38/0 = OR) روی بهبودی بیماران تاثیر معنی داری داشتند.
طبق واکاوی شفا یافته ی Bayesian در این مطالعه، متغیر گیرنده ی استروژن، بر روی بقای کوتاه مدت و بهبودی بیماران موثر بود. می توان از مدل های شفا یافته، در شرایط مناسب برای تحلیل بقای بیماران با درصد بالای بهبودی استفاده و بقای بلند مدت بیماران را از بقای کوتاه مدت آنان جدا نمود. این روش آماری، می تواند تفسیر دقیق تری از آن چه در بقای داده ها وجود دارد، ارایه نماید.