اثر یک دوره تمرین ترکیبی (استقامتی- مقاومتی) و مصرف مکمل زنجبیل بر استقامت قلبی تنفسی، ترکیب بدن و مقاومت به انسولین زنان چاق دیابتی نوع دو

دیابت ملیتوس به عنوان یک بیماری متابولیک با اختلال در شاخص مقاومت به انسولین و فاکتورهای قلبی- عروقی همراه است. هدف تحقیق حاضر تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی و مصرف مکمل زنجبیل بر استقامت قلبی- تنفسی، ترکیب بدن و شاخص مقاومت به انسولین زنان چاق دیابت نوع دو بود.

تعداد 60 نفر از زنان مبتلا به دیابت نوع دو و دارای پرونده پزشکی در انجمن دیابت سبزوار در سال 1395، (سن: 20/5±2/49 سال، شاخص توده بدنی: 01/3±98/30 کیلوگرم بر مترمربع) به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و به شکل تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند: گروه های تمرین ترکیبی شدت بالا (تمرین مقاومتی 75 تا 85 درصد یک تکرار بیشینه و تمرین استقامتی 70 تا 85 درصد ضربان قلب بیشینه) با مصرف مکمل زنجبیل و دارونما، گروه های تمرین ترکیبی شدت متوسط (تمرین مقاومتی 50 تا 74 درصد یک تکرار بیشینه و تمرین استقامتی 50 تا 70 درصد ضربان قلب بیشینه) با مصرف مکمل زنجبیل و دارونما. در گروه های مکمل، روزانه کپسول های 800 میلی گرمی پودر ریزوم زنجبیل و در گروه های دارونما، کپسول های حاوی آرد گندم در دو نوبت مصرف شد. 24 ساعت قبل و بعد از 12 هفته دوره تمرینی، شاخص های لیپیدی (LDL،HDL ، TG، Chol)، شاخص های بیوشیمیایی (انسولین، گلوکز و هموگلوبین گلیکوزیله)، ترکیب بدنی و استقامت قلبی تنفسی سنجیده شد. داده ها با آزمون Anova یکسویه و در سطح معنی داری 05/0>p بررسی شدند.

نتایج نشان دادند در تمامی گروه های تمرینی شاخص های ترکیب بدنی، لیپیدی و استقامت قلبی- تنفسی بهبود معنی داری یافت (05/0>p)؛ اما در بین گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. مقاومت به انسولین در گروه تمرین شدید+ دارونما و تمرین متوسط+ مکمل نسبت به تمرین شدید+ مکمل کاهش معنی داری داشت (05/0>p). مقادیر هموگلوبین گلیکوزیله نیز در گروه تمرین شدید+ دارونما و تمرین شدت متوسط+ دارونما نسبت به تمرین متوسط با مکمل پایین‫تر بود (05/0>p). مقادیر گلوکز خون در گروه های تمرین شدید با و بدون مکمل و تمرین با شدت متوسط+ دارونما نسبت به تمرین با شدت متوسط+ مکمل کاهش معنی داری داشت (05/0>p).

به نظر می رسد تمرین با هر دو شدت در مقایسه با مصرف مکمل بر بهبود شاخص های ترکیب بدنی، لیپیدی، استقامت قلبی- تنفسی و برخی شاخص های گلیسمی تاثیر بهینه ای داشته است. گرچه تمرین با شدت متوسط به همراه مکمل نسبت به سایر گروه ها در بهبود حساسیت انسولینی اثرگذاری بیشتری را نشان داد. بنابراین برای بررسی اثرات سینرژیک تمرین در استفاده از مکمل برای بهبود شاخص های فوق نیاز به تحقیقات دقیق‫تری در آینده است.