بررسی مقایسه ای اثربخشی مداخله توانبخشی شناختی با تمرینات ورزشی ایروبیک بر شناخت کودکان دیرآموز

کودکان دیرآموز، دارای مشکلاتی در مولفه ‏های شناختی (حافظه و توجه) هستند و قادر به فراگیری مطالب و حل مسائل همانند همسالان خود نیستند. آشنایی با روش ها و وسایلی که بر مغز تاثیر‏گذار بوده و باعث افزایش شناخت می‎شوند، اکنون دغدغه اصلی متخصصان است. این پژوهش به منظور بررسی مقایسه ‏ای اثربخشی مداخله شناختی و تمرینات ورزشی ایروبیک بر شناخت کودکان دیرآموز انجام شد.

مطالعه حاضر از نوع نیمه ‏آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس ‏آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه این پژوهش شامل تمامی 36 دانش آموز دیرآموز مقطع ابتدایی شهرستان اسلام‏شهر (تهران) در سال 1396 بود که از طریق نمونه‏ گیری در دسترس انتخاب شدند. این نمونه به 3 گروه توانبخشی ‏شناختی، گروه ورزشی ایروبیک، و گروه گواه (12 نفر در هر گروه) تقسیم شدند. مداخلات به مدت 2 ماه به طور هفتگی 3 بار در هر هفته، در هر جلسه 50 تا 60 دقیقه ارائه شدند. در نهایت پس‏آزمون از هر 3 گروه به منظور بررسی اثربخشی مداخلات انجام شد. در این پژوهش برای سنجش هوش و ویژگی‏ های شناختی دانش ‏آموزان از آزمون هوش استانفوردبینه (2003) استفاده شد. برای تحلیل داده های به دست آمده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد.

 نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین 3 گروه در مولفه حافظه فعال بینائی، تفاوت معنی‏داری وجود دارد (0/027=P، 2/737=F، 0/273=لامبدای دیلکز). همچنین بین دو گروه توانبخشی و گروه ایروبیک در میزان متغیرهای شناختی (حافظه فعال کلامی و غیرکلامی و پردازش دیداری فضایی کلامی و غیرکلامی) پس از ارائه مداخله، تفاوت وجود ندارد ولی گروه توانبخشی تفاوت معنی‏‏ داری در مقیاس حافظه فعال غیرکلامی (حافظه بینائی) با گروه گواه (0/014P=) دارند؛ بدین معنا که هر دو گروه توانبخشی و ایروبیک عملکرد خوبی بعد از ارائه مداخله دست یافتند ولی گروه توانبخشی‏ شناختی نسبت به گروه ایروبیک عملکرد بهتری داشتند.

 به دلیل اینکه تمرینات توانبخشی‏ شناختی بر افزایش حافظه فعال تمرکز داشته، بنابراین با توجه به نتایج این پژوهش می‏توان از بسته درمانی توانبخشی‏ شناختی برای افزایش حافظه فعال بینائی کودکان دیرآموز در مدارس و مراکز توابخشی به منظور بهبود وضعیت درسی این دانش ‏آموزان استفاده کرد.