بررسی تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت های شرقی دریاچه ارومیه

منابع آب زیرزمینی بزرگترین ذخیره قابل دسترسی آب شیرین در کره زمین محسوب می شوند. با توجه به اهمیت و کمبود این منابع ارزشمند مطالعه پیرامون تغییرات کیفی آب زیرزمینی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. کاهش تراز سطح آب دریاچه ارومیه در دهه اخیر باعث افزایش شوری آب آن شده است. در این مقاله اثر کاهش تراز سطح آب دریاچه بر مشخصات کیفی آب های زیرزمینی دشت های شرقی دریاچه ارومیه در محدوده سال های آبی 81-1380 تا 91-1390 مورد مطالعه قرار گرفته است. با استفاده از روش زمین آمار در محیط نرم افزار GIS، سمی واریوگرام های مدل دایره ای، کروی، نمایی و گوسی برای کل املاح جامد (TDS) و نسبت جذبی سدیم (SAR) بدست آمد. در بیشتر سال ها برای پارامتر TDS مدل گوسی با خطای استاندارد در محدوده 44/0 تا 94/0 و برای پارامتر SAR مدل نمایی با خطای استاندارد در محدوده 52/0 تا 47/1 به عنوان مدل برتر انتخاب شد. با بکارگیری روش میان یابی کوکریجینگ تغییرات کیفی آب زیرزمینی در آبخوان شرقی دریاچه مورد ارزیابی قرار گرفت و پهنه های کیفی دشت های شرقی دریاچه ارومیه رسم شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که کاهش تراز سطح آب دریاچه ارومیه تاثیر منفی بر کیفیت آب زیرزمینی دشت های شرقی دریاچه داشته است. همچنین کاهش کیفیت آب به گونه ای بوده است که مقدار TDS بطور نسبی از 10 درصد تا 45 درصد و برای پارامتر SAR از 7 درصد تا 30 درصد متغیر بوده است.