شناسایی نقاط حادثه خیز راه های برون شهری با استفاده از روش مدل سازی فازی (مطالعه موردی: محور قزوین - لوشان)

نقاط حادثه خیز، نقاطی هستند که احتمال وقوع تصادف در آن ها به طور غیر عادی بالاتر از دیگر نقاط می باشد؛ بنابراین شناسایی چنین نقاطی از جایگاه ویژه ای در تمام پروژه های ایمنی راه ها برخوردار است. به دلیل بالابودن آمار تصادفات ترافیکی در کشورمان، لزوم این موضوع بیش از پیش مورد تاکید است.

در این پژوهش، از سیستم استنتاج فازی نوع سوگنو جهت مدل سازی تصادفات بر اساس متغیرهای مستقل تاثیرگذار استفاده شد. در ابتدا، اطلاعات یک دوره دوساله از تصادفات محور قزوین - لوشان به طول 72 کیلومتر جمع آوری شد. همچنین داده های مربوط به هندسه محور (نظیر عرض سواره رو، تراکم کاربری حاشیه راه، عرض شانه، شیب طولی و امثالهم) از طریق برداشت میدانی جمع آوری شد. سپس با تقسیم محور موردنظر به قطعات همگن قوس افقی و راستای مستقیم، عمل مدل سازی فازی برای هریک صورت گرفت. بعد از اعتبارسنجی نتایج مدل فازی، مقادیر خروجی مدل فازی به ازای مقادیر متغیرهای ورودی ارائه شد.

نتایج نشان از اهمیت متغیرهای عرض سواره رو، عرض شانه، شیب طولی، تعداد قوس افقی و در نهایت مجموع درجات قوس افقی بر متغیر وابسته شاخص تصادف در قطعات قوس افقی دارد. همچنین در راستای مستقیم، متغیرهایی نظیر تراکم کاربری زمین، عرض سواره رو و عرض شانه بر شاخص تصادف تاثیرگذار بوده اند. سرانجام برای شناسایی نقاط حادثه خیز، قطعاتی که شاخص تصادف آن ها (پیش بینی شده از مدل فازی) بالاتر از سطح اطمینان 90 درصد قرار گرفته است، به عنوان قطعات حادثه خیز شناسایی شدند.

نتایج حاکی از عملکرد مناسب مدل ایجادشده با روش استنتاج فازی می باشد. به علاوه، استفاده از مدل فازی این مزیت را دارد که علاوه بر شناسایی صحیح نقاط حادثه خیز، عوامل موثر و شدت تاثیر هریک از آن ها نیز آشکار گردیده و کمک می کند تا اقدامات درستی در جهت افزایش ایمنی در این نقاط انجام شود.