باززایی درون شیشه ای گیاه زعفران زینتی (Crocus vernus L.) با استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی

زعفران زینتی از تیره زنبقیان (Iridaceae)یکی از مهم ترین گیاهان پیازی زینتی است. تکثیر این گیاه به وسیله پداژه به دلیل انتقال انواع بیماری های قارچی و باکتریائی و نیز دوره خفتگی طولانی 4 تا 5 ماهه، از نظر تجاری مقرون به صرفه نمی باشد. بنابراین تکثیر زعفران زینتی از طریق کشت درون شیشه ای راهکار مناسبی برای تکثیر تجاری آن است. به منظور ریزازدیادی زعفران زینتی، اثر محیط های کشت مختلف در آزمایش اندام زایی مستقیم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، در سال 95-1394 انجام شد. ریزنمونه های مورد استفاده در این آزمایش جوانه های انتهایی و جانبی بودند که در 10 تیمار هورمونی و کنترل در محیط کشت MS مورد آزمایش قرار گرفتند. برای گندزدایی سطحی ریزنمونه ها پس از قرار گیری در زیر آب جاری به مدت 30 دقیقه از تیمار قارچ کش بنلیت محلول در آب گرم به مدت 30 دقیقه اتانول 70 درصد به مدت 30 ثانیه و سه بار آبکشی در آب مقطر استریل و هیپوکلرید سدیم 15 درصد به مدت 6 دقیقه و سه بار آب کشی استفاده شد. تیمارهای هورمونی مورد استفاده شامل BAP (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر)، TDZ (5/0 075/0 و 1 میلی گرم در لیتر) و Kin (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) همراه با 1/0 میلی گرم در لیتر IBA بودند. نتایج نشان داد بیشترین طول شاخساره و تعداد آن حاصل از ریزنمونه جوانه انتهائی و محیط کشت MS همراه با 5/0 میلی گرم در لیتر TDZ،،5/0 میلی گرم در لیتر BAP، 5/0 میلی گرم در لیتر Kin و 1/0 میلی گرم در لیتر IBA تولید گردید که با سایر تیمارها در سطح احتمال 1 درصد آزمون دانکن اختلاف معنی دار داشت. همچنین نتایج نشان داد محیط کشت MS همراه با 2 میلی گرم در لیتر BAP همراه با 1/0 میلی گرم در لیتر IBA بیشترین اثر را روی تعداد پداژک های تولید شده زعفران زینتی داشت.