نقش دولت ها در گسترش سیستم های استحصال آب باران خانگی: معرفی تجربیات بعضی کشورها

بهره برداری پایدار و حفاظت منابع طبیعی از اهمیت کلیدی در توسعه هوشمندانه برخوردار است. برای تحقق بهره برداری و حفاظت پایدار از منابع آب که کلیدی ترین منبع طبیعی محسوب می شود پیدا کردن و کاربرد منابع و روش های جایگزین و نامتعارف برای بخش های مختلف مصرف بسیار حیاتی است. یکی از روش های جایگزین تامین آب خانگی که به صورت سنتی از گذشته های دور در بسیاری از نقاط دنیا از جمله مناطق خشک و نیمه خشک ایران استفاده می شده است استحصال آب باران از پشت بام منازل مسکونی و ذخیره آن در آب انبارها می باشد. اگر چه استفاده از سیستم های استحصال آب باران، به عنوان یکی از راهکارهای جالب و مفید برای مدیریت آب است اما محدودیت های متعددی از جمله تغییرپذیری اقلیمی، الگوی نامنظم بارش ها، کمبود فضای ذخیره، عدم تمکن مالی، عدم آگاهی، مسائل بهداشتی، قوانین و مقررات بازدارنده و فقدان خدمات نصب و مراقبت مانع از پذیرش و گسترش آن در جامعه می شود. وضع قوانین و مقررات مربوطه الزام آور و ارائه مشوق ها به صورت توامان برای گسترش اقبال عمومی از سیستم های استحصال آب باران ضروری است. در این راستا کشورهای متعددی از جمله کشورهایی که دارای اقلیم خشک و نیمه خشک می باشند و اخیرا هم کشورهای با اقلیم معتدل و مرطوب سیاستگذاری های مناسبی در زمینه حفاظت آب و تامین آب از روش های جایگزین اتخاذ کرده و برای عملیاتی شدن این سیاست ها، قوانین و مقررات و همچنین مشوق هایی را وضع کرده اند. مرور تجربیات این کشورها که موضوع این مقاله می باشد می تواند در تبیین سیاست های کشور در زمینه استحصال آب باران مفید واقع شود. بنابراین در این مقاله برنامه ها، پروژه ها، قوانین یا مقررات کشورهای ایالات متحده آمریکا، آلمان، استرالیا، برزیل، چین، مالزی، هند، ژاپن، تایلند، باربادوس و کنیا به عنوان نمونه و به طور مختصر معرفی شده است.