بررسی اثر مهار زیستی قارچ Macrophomina phaseolina توسط باکتری سودوموناس فلورسنت بر روی لوبیا و ارزیابی میزان فنل کل ریشه

بیماری پوسیدگی ذغالی ناشی از قارچ  phaseolina Macrophomina یکی از مهم ترین بیماری های خاکزاد گیاهان مختلف از جمله لوبیا است که همه ساله خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می سازد. مهار زیستی بیماری پوسیدگی ذغالی اهمیت زیادی دارد زیرا کنترل شیمیایی این بیماری علاوه بر تاثیر سو بر محیط زیست ، میکروفلور و حاصل خیزی خاک، مشکل و گاه بی تاثیر است. سودوموناس های فلورسنت با تولید و ترشح آنتی بیوتیک ها، آنزیم ها، سیدروفورها و برخی هورمون های گیاهی، علاوه بر محدود کردن یا توقف رشد بیمارگرهای گیاهی به ویژه قارچ ها، سبب افزایش رشد گیاهان نیز می شوند. در این پژوهش به منظور مهار زیستی قارچ M. phaseolina، در تابستان 1394 نمونه برداری از مزارع لوبیای آلوده در شهرستان خرم آباد (لرستان، ایران) صورت گرفت. پس از شناسایی جدایه های قارچی، آزمون بیماری زایی در گلخانه انجام و جدایه بیمارگر با قدرت بیماری زایی بیش تر جهت ادامه آزمایش ها انتخاب شد. توانایی آنتاگونیستی هشت سویه بیوکنترل Pseudomonas fluorescens که توانایی مهارزیستی آن ها در مطالعات قبلی به اثبات رسیده بود، در مقابل قارچ  phaseolina M. در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی از رشد M. phaseolina، با استفاده از آزمون کشت متقابل، اثر ترکیبات خارج سلولی باکتری و ترکیبات فرار ضدقارچی تولید شده توسط سویه ها ارزیابی شد. سویه P. fluorescens UTPf125 که در تمامی آزمایش ها بیش ترین بازدارندگی از رشد میسلیومی بیمارگر را نشان داد به عنوان سویه منتخب در آزمون های گلخانه ای مورد استفاده قرار گرفت و سبب کاهش معنی دار (50 درصد) میزان بیماری و افزایش معنی دار وزن تر و خشک بوته ها شد. محتوای فنل کل در روزهای 1، 3، 5، 7 و 9 پس از مایه زنی با بیمارگر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان فنل کل در روزهای سوم و پنجم پس از مایه زنی به بیش ترین مقدار خود رسید، سپس در روزهای هفتم و نهم کاهش یافت.