نقش دسترسی به سوخت جایگزین در تغییر الگوی مصرف انرژی خانگی روستائیان جنگلی زاگرس

پژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش دسترسی به سوخت های جایگزین (نفت سفید، گاز مایع و گاز طبیعی) در تغییر الگوی مصرف انرژی خانگی روستاییان جنگل نشین شهرستان خرم آباد در استان لرستان انجام شد. این پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل ساکنان سه روستای جنگلی با الگوی مصرف انرژی متفاوت بود. روستای ملیم دول فاقد سوخت جایگزین هیزم، روستای چناربگالی دارای نفت سفید و گاز مایع و روستای گوشه شهنشاه دارای گاز طبیعی لوله کشی شده بود. نمونه ها شامل 146 خانوار از سه روستا بودند که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه ساختاریافته بود. روایی محتوایی پرسش نامه با نظر استادان دانشگاه و پژوهشگران تایید شد. نتایج در روستای فاقد جایگاه نفت سفید و گاز مایع نشان داد که چوب هیزمی، سوخت اصلی مورداستفاده در این روستا بود. به طوری که این سوخت، 3/92 درصد از کل انرژی مصرفی سالانه خانوار (7/10865 کیلوگرم زغال سنگ استاندارد) را شامل می شد. در روستای دارای جایگاه نفت سفید و گاز مایع، روستاییان به صورت ترکیبی از سوخت های فسیلی و هیزم استفاده می کردند، بااین حال مصرف چوب هیزمی، 6/72 درصد از کل انرژی مصرفی سالانه خانوار (8/6328 کیلوگرم زغال سنگ استاندارد) را تشکیل می داد، اما گاز طبیعی در روستای گازرسانی شده، سوخت عمده مصرفی خانوارها بود. این سوخت 2/68 درصد از کل انرژی مصرفی سالانه خانوار (4/2579 کیلوگرم زغال سنگ استاندارد) در روستای مذکور را شامل می شد. در مجموع، نتایج پژوهش پیش رو نشان داد که گازرسانی به روستاهای جنگلی علاوه بر اینکه به شکل موثرتری مصرف چوب هیزمی را کاهش می دهد، بهره وری بیشتری دارد و مصرف سالانه انرژی را نیز کم می کند.