مقایسه شاخص های رشد زبانی و آگاهی واژگانی کودکان دو زبانه (آذری- فارسی) کم شنوا با همتایان طبیعی

با توجه به تاثیر دوزبانگی و کاشت حلزون بر رشد زبان و مهارت های فرازبانی، بررسی این مهارت ها در کودکان دوزبانه در زبان های مختلف و مقایسه آن در کودکان دوزبانه ی طبیعی و کم شنوای کاشت حلزون می تواند منجر به شناخت بیشتر ما از رشد زبان در کودکان و عوامل دخیل در آن شود. هدف پژوهش حاضر، مطالعه مقایسه ای میانگین طول گفته و غنای واژگانی با آگاهی واژگانی (جنبه محتوایی و ساختاری) از خرده آزمون مهارت فرا زبانی میان کودکان دوزبانه ی طبیعی و کم شنوای کاشت حلزون پایه اول ابتدایی در دوزبانه های آذری - فارسی است. برای انجام این پژوهش 6 کودک دوزبانه ی اول ابتدایی کم شنوای کاشت حلزون از بین مدارس استثنایی شهر زنجان در سال تحصیلی 98-97 به صورت نمونه گیری از میان نمونه های در دسترس و 6 کودک همتای سنی طبیعی بر اساس شاخص های جنسیت، سن، مشابهت شرایط اجتماعی- اقتصادی انتخاب و  در میانگین طول گفته و غنای واژگانی با مهارت فرازبانی با هم مقایسه شدند. برای بررسی میانگین طول گفته و غنای واژگانی از تحلیل نمونه ی گفتار پیوسته و برای بررسی مهارت های فرازبانی از آزمون های آگاهی واژگانی (شامل بررسی محتوایی و ساختاری تعریف واژه)  استفاده شد.  بررسی و تحلیل داده ها نشان داد که در زبان آذری میانگین رشد طول گفته و غنای واژگانی کودکان پایه اول ابتدایی دوزبانه ی آذری- فارسی کم شنوای دارای کاشت حلزون دچار تاخیر است (0/05>p). اما در زبان فارسی از شاخص های رشد زبانی فقط میانگین طول گفته تاخیر دارد (0/05>p) و در هیچ کدام از جنبه های محتوایی و ساختاری مهارت تعریف واژگانی کودکان کم شنوای دارای کاشت حلزون تفاوت معناداری مشاهده نشد (0/05<p). پایین بودن سطح توانایی فرازبانی آزمودنی ها در آزمون های فرازبانی زبان آذری را می توان ناشی از آموزش رسمی زبان فارسی در مدارس دانست. مطابق با نتایج حاصل از این تحقیق، میانگین امتیازات آزمون گفتار پیوسته نشان داد که عملکرد کودکان دوزبانه ی پایه اول ابتدایی طبیعی در بخش غنای واژگانی و میانگین طول گفتار زبان فارسی از کودکان دوزبانه ی دارای کاشت حلزون بهتر است.