کیفر توهین و دشنام اشخاص از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی و حقوق ایران و افغانستان
توهین و دشنام، رفتاری است که مستقیما حیثیت و تمامیت معنوی و کرامت انسانها را نشانه می گیرد. هم چنان که این رفتار موهن، در مذاهب اسلامی گناه و مستوجب عقاب دنیوی (حسب مورد، حد یا تعزیر) دانسته شده است، در نظامهای حقوق کیفری نیز جرم و مستحق مجازات قلمداد شده است. اصلی ترین مبنای جرم انگاری این رفتار در نظامهای حقوقی نیز صدمه مستقیم به کرامت و حیثیت و شان انسانهاست. از جمله این نظامها، حقوق کیفری ایران و افغانستان است که این رفتار را جرم دانسته و با مجازات روبه رو کرده اند. با اینکه در اصل جرم انگاری توهین و دشنام، هر دو نظام حقوقی اشتراک دارند لیکن در باب ماهیت و مصادیق، دارای تفاوتهای بارزی هستند. در عین حال، مذاهب اسلامی، چندان در باب ماهیت و مصادیق و کیفر این جرم، اختلاف نظر ندارند. با این توضیح که در فقه امامیه، گوینده کلمات اهانت آمیز، کنایه یا آزاردهنده تحت عنوان توهین و دشنام تبیین شده و دارای تعزیر است، در فقه اهل سنت نیز با موهنین برخورد شدید صورت گرفته است. همه فقهای مذاهب اهل سنت، اهانت به شخص را از جمله رذایل اخلاقی در اسلام دانسته و از نیکوهیده ترین رفتارها شمرده است، چنانچه دشنام، توهین، سخن یا رفتاری که به نحوی موجب تحقیر دیگری شود مستحق تعزیر است. در این نوشتار، به بررسی مفهوم و مصادیق و کیفر توهین و دشنام به اشخاص و تحلیل رویکرد مذاهب اسلامی و نیز حقوق کیفری ایران و افغانستان نسبت به آن پرداخته می شود.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.