بررسی پایداری کناره رودخانه طالقان در برابر فرسایش و راهکارهای مدیریتی آن با استفاده از روش تنش برشی لین

پدیده فرسایش و انتقال رسوب از جمله فرایندهای هیدرودینامیکی مهمی است که بسیاری از سیستم های هیدرولیکی نظیر حوضه های آبریز، رودخانه، سواحل، بنادر، سدها، پل ها، جاده ها، کشتزارها و تاسیسات عمرانی را متاثر می سازد. در این میان، مطالعه ناپایداری کناره رودخانه برای فعالیت مهندسی به منظور پایدارسازی کناره در برابر فرسایش از اقدامات ضروری است. بنابراین، در پژوهش حاضر ضریب ناپایداری رودخانه طالقان و راهکار مهندسی برای پایدارسازی کناره آن با استفاده از مدل لین بررسی شد. به این منظور، کلیه پارامترهای مورد نیاز با استفاده از بررسی میدانی و تصاویر گوگل ارث اندازه گیری شد و در نهایت شیب، تنش برشی، زاویه شیب، ضریب پایداری ذره ، ضریب پایداری و سپس اندازه پاره سنگ موثر برای سنگ چینی کناره های مقاطع مد نظر در رودخانه طالقان به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده، بیشترین میزان فرسایش و در نتیجه آن، کمترین ضریب پایداری (0002/0 و 0001/0) و بزرگ ترین پاره سنگ در آستانه حرکت (33/0 و 48/0 متر) و موثر برای سنگ چینی مربوط به مقطع 4 در هر دو کناره است که به محدوده روستای گوران مربوط می شود و کمترین میزان فرسایش و در نتیجه آن، بیشترین ضریب پایداری (002/0 و 017/0) و کوچک ترین پاره سنگ در آستانه حرکت (75/0 و 95/0 متر) برای سنگ چینی مربوط به مقطع یک در محدوده روستای مهران است. از دلایل آن می توان اندازه ذرات کناره ها، شیب بستر، شیب کناره و عرض دبی لبالبی را بیان کرد. با توجه به موقعیت منطقه بهترین راه برای جلوگیری از فرسایش کناره‏ای ایجاد سنگ چین در کناره های با فرسایش زیاد است.