نقد روایات مشورت با زنان در تفاسیر روایی (با تاکید بر تاریخ ظهور روایات)

منابع روایی مسلمانان مملو از احادیثی است که مستقیم و غیر مستقیم مردان را بر طرد زنان و عدم مشارکت اجتماعی با آنان ترغیب کرده است. این روایات ذیل تفسیر برخی آیات قرآن کریم در تفاسیر ماثور رواج یافته است. آنان در تفسیر "و لاتوتوا السفهاء اموالکم" زنان ‏را مصداق اتم سفاهت دانسته‏اند. روایات عدم مشورت با زنان نیز ذیل آیات «ان النفس لاماره بالسوء الا ما رحم ربی» و «ان من ازواجکم و اولادکم عدوا لکم» آمده و مردان را به عدم تشاور با زنان ترغیب می‏کند. تاریخ ظهور این‏ گفمان، روایات قرن دوم تا قرن چهارم است که حاصل یک منظومه فکری و روشمندی است که جهت باور درونی در ذات اندیشه و تفکر دینداران، مردان را بر طرد اجتماعی زنان ترغیب کرده است؛ و فرآیند فلسفی- اجتماعی این گفتمان القاء نابرابری‏های جنسیتی در تعلیمات دینی و باورهای رسمی جامعه بوده است. ما در این مقاله با تاریخ‏گذاری روایات، به ناسازگاری آنها با روح کلی و گوهر اصیل دین پرداخته و تفاسیر معاصر را در اعراض از رویه تفاسیر روایی مورد بازخوانی قرار داده‏ایم.