جایگاه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران درتمدن اسلامی

در اندیشه اسلامی، حکومت فقط مسیول نظم و امنیت یا مسیول توسعه و رفاه مادی مردم نیست، بلکه وظیفه سرپرستی همه‏جانبه فرد و جامعه را در مسیر تکامل الهی به عهده دارد؛ یعنی هم نسبت به دنیای مردم و هم نسبت به تامین آخرت آنها وظیفه بسترسازی و هدایت دارد.  ماموریت ‏های سخت و نرم نیروی انتظامی جمهوری اسلامی به عنوان یکی از مهم‏ترین سازمان‏ های حکومتی نیز نمی‏ تواند از این مهم تفکیک شود. وظیفه پلیس در حکومت اسلامی فقط جلوگیری از تخلفات مشهود نیست، بلکه به علت به‏ هم ‏تنیدگی موضوعات اجتماعی باید از موضع ماموریت خود در همه عرصه ‏های جامعه و در کل مهندسی اجتماعی نقشی تعیین‏ کننده داشته باشد. نیروی انتظامی صرفا یک نیروی بازدارنده و ناظر‏ مامور و معذور‏ نیست، بلکه نیرویی سازنده است که حضور پیش‏ برنده ‏ای نسبت به پیشرفت جامعه اسلامی از منظر نظم، امنیت، قانون‏گذاری و اجرای آن در همه عرصه‏ ها دارد؛ زیرا فلسفه نظم و امنیت جدای از فلسفه حکومت نیست. حکومتی که مسیول بسترسازی برای پرستش خدا و هدایت مردم به سمت ارزش ‏ها و اوصاف حمیده الهی است، نیروی انتظامی آن نیز نمی‏تواند به ابزارهایی همچون جریمه کردن بسنده و از تاثیرگذاری اخلاقی بر افراد جامعه و به دست آوردن مهارت لازم در این زمینه، شانه خالی کند. با این حال، وقتی مقیاس حکومت اسلامی در سطح تمدن اسلامی گسترش پیدا می‏کند، بدیهی است جایگاه نظم و امنیت و ماموریت ‏های نیروی انتظامی نیز به تناسب آن ارتقا می ‏یابد.  جامعه از «دولت، اصناف و خانواده ‏ها» تشکیل شده و نظم و امنیت در این سه قالب تحقق عینی پیدا می‏کند. در مقیاس تمدن اسلامی، وظیفه نیروی انتظامی ایجاد نظم و امنیتی است که مبدا «قدرت، عزت و رحمت» در «دولت، صنف و خانواده» باشد.  در این بین، نیروی انتظامی برای نیل به اهداف فوق باید با تعریف «استراتژی، برنامه ‏ریزی و سازماندهی» در سه سطح جایگاه خود را ارتقا بخشد:

1. اقدام به انجام وظایف قانونی؛ 

2. ارتقای کارامدی؛

3. توسعه روابط بین‏سازمانی.

انتظار می‏رود در هر سطح از بهینگی از طریق ارتقای احساس «قدرت، عزت و رحمت» توسط مردم، علاوه بر ارتقای اثربخشی نیروی انتظامی، جامعه نیز به تمدن نوین اسلامی نزدیک‏تر شود.