مقایسه روش های ازدیاد درون شیشه ای و برون شیشه ای سه رقم بنفشه آفریقایی (Saintpaulia ionantha H. Wendi.)

بنفشه آفریقایی (Saintpaulia ionantha H. Wendi.) یکی از معروف ترین گیاهان زینتی با رنگ ها و اشکال متنوع گل است. در این پژوهش تکثیر درون و برون شیشه ای این گیاه با یکدیگر مقایسه شد. در تکثیر درون شیشه ای اثر پنج ریزنمونه (پهنک، دمبرگ، دمبرگ بدون اپیدرم، گل کامل و گل بدون گلبرگ) در سه رقم (‘Cool Blue’، ‘Rondita’ و ‘Knight Rider’) در محیط کشت MS حاوی mg/l 1/0 NAA و mg/l 1 BA بررسی شد. در تکثیر برون شیشه ای قلمه های برگ سه رقم بنفشه آفریقایی درون ظروف پلاستیکی دردار حاوی 70% پیت ماس و 30% پرلیت کشت شدند. درنهایت سرعت تکثیر و تعداد جوانه گیاه در دو روش مقایسه شد. بررسی نتایج به دست آمده نشان داد که در هر رقم نوع ریزنمونه مناسب برای تکثیر گیاه متفاوت است. در رقم ‘Cool Blue’ هیچ کدام از پنج ریزنمونه تفاوت معنی داری با یکدیگر در میزان باززایی، تولید جوانه و تعداد برگ گیاهچه های حاصله نشان ندادند. در رقم ‘Rondita’ ریزنمونه های پهنک (66/91%)، دمبرگ (66/91%) و دمبرگ بدون اپیدرم (33/83%) و در رقم ‘Knight Rider’ ریزنمونه های برگ، گل کامل، گل بدون گلبرگ و دمبرگ (همگی 100%) بیشترین میزان باززایی را نشان دادند. در تکثیر قلمه برگی رقم ‘Cool Blue’ بیشترین (25/8 عدد) تعداد گیاهچه را تولید کردند. مقایسه طول دوره کشت در شرایط درون و برون شیشه نشان داد که در هر سه رقم موردبررسی، دوره زمانی از کشت تا گلدهی در شرایط درون شیشه ای (180 تا 230 روز) طولانی تر از برون شیشه ای (120 تا 140 روز) بود، در حالی که تعداد جوانه تولیدشده در کشت درون شیشه ای به طور معنی داری در مقایسه با تکثیر قلمه برگی بیشتر بود.