استفاده از تحلیل سری زمانی در تعیین زمان تاخیر رواناب در حوضه جهان بین

یکی از مسایل مهم در مطالعات هیدرولوژی حوضه ها، تعیین زمان تاخیر حوضه نسبت به بارش می باشد. میزان تاخیر یک حوضه نسبت به بارش، به عوامل مختلفی بستگی دارد که از آن جمله، نفوذپذیری، پوشش گیاهی، شیب حوضه، شدت و مدت بارش و هم چنین رژیم بارش منطقه می باشد. به دست آوردن این زمان تاخیر در مطالعات مختلف از جمله طراحی سدها، بندها و هم چنین مطالعات منابع آب از اهمیت زیادی برخوردار است. زمان تاخیر حوضه ها به روش های مختلفی محاسبه می گردد که یکی از این روش ها تحلیل چگالی طیفی سری زمانی است. این تحلیل ها بر مبنای سری های فوریه و اساسا با تقریب زدن یک تابع با جملات سینوسی و کسینوسی در معادله سری زمانی انجام می گیرند. در این روش، هارمونی های معنی دار مجزا و در غالب نوسانات در فرکانس های مشخص نمایان می گردند. از روش های چگالی طیفی سری زمانی در قالب سری های زمانی دو گانه می توان برای بررسی ارتباط و به دست آوردن میزان تاخیر رواناب حوضه نسبت به نوسانات سالیانه و کوتاه مدت بارش منطقه استفاده کرد. با توجه به این که بخش عمده ای از زمان تاخیر حوضه هایی با رژیم برف و باران، حاصل ذوب برف و روزهای یخبندان می باشد، در این تحقیق با استفاده از روش های چگالی طیفی میزان تاخیر حوضه آبریز جهان بین که دارای رژیم دوگانه باران و برف می باشد، در نوسانات کوتاه مدت و بلند مدت محاسبه گردید و مشخص شد که حوضه آبریز جهان بین در رژیم های سالیانه تاخیری معادل 1.2 ماه، و در نوسانات کوتاه مدت بارش با دوره پریودهای 3، 4 و 2 ماه، تاخیر حوضه 0.18، 0.5 و 0.083 ماه می باشد.