پدیدارشناسی بداهه پردازی در موسیقی اصیل ایرانی با رویکرد هرمنوتیک فلسفی

بداهه پردازی در کاربست و سنت موسیقی ایران جایگاه ویژه ای دارد. مفهوم بداهه پردازی همواره مبهم و ناشناخته بوده و در آمیختگی با اعتقادات و نگرش های سنت گرایانه و عرفان گرایانه قرار داشته است. پژوهش حاضر یک مطالعه پدیدارشناختی با رویکرد هرمنوتیک فلسفی روی این پدیده خاص صورت داده که برخی وجوه ناشناخته و زوایای پنهان آن را شناسانده است. این نوشتار پس از بررسی پیش داوری ها و پیش فهم های پدیده، به تبیین مفهوم بداهه پردازی، ویژگی های آن و نیز مقایسه آن با پدیده های مشابه پرداخته و در ادامه مفاهیم آزادی کانت، بازی گادامر و سکنای هایدگر در پدیده پیگیری شده و درنهایت بداهه پردازی به عنوان یک عمل تفسیری مورد بررسی قرار گرفته است. بداهه پردازی همچون گفت وشنودی گشوده است؛ درعین آزادی دارای محدودیت و همچون بازی دارای عناصر خیال، نمایش و آنی بودن است که تاحدودی از آهنگ سازی متمایز می شود. بداهه پردازی ایجاد و اجرای هم زمان موسیقی است که درلحظه متناسب با شرایط موجود و به اقتضای زمان و مکان و موقعیت شکل می گیرد، از قواعد و قوانین تبعیت کرده و به اصول زیبایی شناختی سنت و کاربست، پایبند است. بداهه پردازی تفسیری از ردیف، سنت و کاربست موسیقی ایران، و همچنین تفسیری از قطعات ازپیش ساخته شده و بداهه پردازی های پیشین است و به آنچه تفسیر می کند هویت می بخشند. بداهه پرداز، ساکن جهان بداهه پردازی، و آن نیز ساکن جهان ردیف و آن هم ساکن جهان سنت و کاربست موسیقی ایران است.