تحلیل زمان روایی در دو گفتمان ادبی و سینمایی مورد مطالعه: فیلم خاک و داستان اوسنه باباسبحان
در این پژوهش، فیلم اقتباسی «خاک» و منبع داستانی آن یعنیاوسنه باباسبحان مطالعه و مقایسه شدهاند تا کارکرد عنصر روایی مشترک زمان در دو گفتمان ادبی و سینمایی- که میان آنها رابطه اقتباس برقرار است- تحلیل و تفاوت ابزارها و شگردهای بیانی این دو رسانه بیان شود؛ همچنین، تاثیر ارایه متفاوت زمان بندی در درک مخاطب بررسی شده است. رویکرد این تحقیق، روایتپژوهی با تاکید بر زمان روایی است. در بحث زمان بندی روایت از دیدگاه ژنت، سه ویژگی درنظر گرفته میشود: 1. آرایش رویدادها: ترتیب ذکر وقایع در گفتمان روایی؛ 2. بسامد رویدادها: تناسبی که میان تعداد بازنمودهای یک رویداد در گفتمان روایی و دفعات احتمالی وقوع همان رویداد در جهان داستان وجود دارد؛ 3. دیرش رویدادها: حجمی که هر رویداد در گفتمان روایی به خود اختصاص میدهد. نتایج پژوهش نشان میدهد: 1. در داستان اوسنه باباسبحان، راوی در آرایش رویدادها گاهی به پس نگری روی می آورد؛ اما در فیلم «خاک»، ترتیب رویدادها در جهان داستان رعایت شده و فلش بک در آن دیده نمی شود. 2. در داستان، بسامد رویدادها غالبا از نوع تک به تک و گاه از نوع کاهنده است (یعنی کمتر از تعداد وقایع در جهان داستان است) و این موضوع به دلیل حجم کتاب (142 صفحه) طبیعی مینماید و در فیلم نیز به همین گونه است. 3. با توجه به گفت وگوبنیاد بودن داستان و همچنین به دلیل حجم کتاب، دیرش گفتمان بر رویدادها، کم و ضرب آهنگ روایت، تقریبا تند است و تنظیم ضرب آهنگ روایت به شیوه گزارش و نیز چکیده گویی است که در فیلم نیز همین طور است و خلاقیتی مبتنی بر نگاه سینمایی کارگردان در آن دیده نمیشود.
روایت ، زمانبندی ، اقتباس ، فیلم خاک ، اوسنه باباسبحان
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.