بررسی عوامل موثر بر سواد انرژی: مطالعه موردی جامعه دانشگاهی شمال غرب کشور

یکی از راهبردهای موثر برای اصلاح الگوی مصرف انرژی، ارتقاء سواد انرژی و توانمندسازی شهروندان برای اتخاذ رفتارهای انرژی اندوز می باشد. هدف این پژوهش بررسی وضعیت سواد انرژی جامعه دانشگاهی شمال غرب کشور و مدلسازی عوامل موثر بر آن با تاکید بر اثر متغیر سواد اقتصادی و مالی است. بدین منظور با استفاده از رویکرد پیمایش و ابزار پرسشنامه، شاخص سواد اقتصادی و مالی و شاخص سواد انرژی (در سه بعد شناختی، احساسی و رفتاری) سنجیده شد و سپس توسط مدل های اقتصادسنجی سانسور شده و تخمین زن توبیت، مدل تجربی پژوهش مورد برازش قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کارمندان و اساتید دانشگاه های مراکز سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل بود که پس از نمونه گیری در نهایت 500 پرسشنامه تکمیل و مورد تحلیل قرار گرفت. طبق نتایج سواد اقتصادی و مالی تاثیر مثبت و معنادار بر دو بعد شناختی (دانشی) و احساسی سواد انرژی داشته و در مقابل بر بعد رفتاری سواد انرژی تاثیر معنادار ندارد. همچنین سطح تحصیلات نیز تاثیر مثبت و معنادار بر دو بعد دانشی و احساسی سواد انرژی داشته و بر بعد رفتاری سواد انرژی تاثیر معنادار ندارد. بنابراین فرضیه شکاف کارایی انرژی در بین نمونه آماری پژوهش تایید می شود. سطح درآمد خانوارها نیز تاثیر منفی و معنادار بر سواد شناختی انرژی دارد و با افزایش مساحت زیربنای خانه، انجام رفتارهای انرژی اندوز کاهش می یابد.