تاب آوری محیطی در برابر مخاطرات سیلاب فروردین 1398 در شهر شیراز با رویکرد منظر، تئوری سیستم ها و مدل DPSIR
منظر از مفاهیم چالش برانگیزی است که در دیسیپلین ها و در میان متخصصان مختلف به گونه های متفاوتی تعبیر شده است. این تفاوتها دامنه وسیعی از معانی عینیت گرا تا ذهنیت گرا یا ترکیبی از این دو را در خود دارد. این مقاله با پذیرفتن تعریف منظر به عنوان پدیدهای مرکب از عینیت و ذهنیت که مدعی نگاه کلنگر و سیستمی است، به ارزیابی تاب آوری منظر شیراز میپردازد. بسیاری از رویکردها مانند علم سیستم های پیچیده، دینامیک و آشوب ناک و تاثیرگذاری پدیده هایی که اصطلاحا قوی سیاه نامیده میشوند، قایل به دشواری یا عدم قطعیت در مدلسازی های موجودند. سیستم منظر در این پژوهش با همه اجزا و پیچیدگی هایش براساس تیوری سیستم، به عنوان جعبه سیاه در نظر گرفته شد. شهر شیراز برای موردپژوهی با استناد به شواهدی که از سیل فروردین 98 شیراز به دست آمد و با استفاده از ترکیب روش AIDA و مدل DPSIR، فرایندهایی در سیستم منظر شناسایی و نسبت تاب آوری با سیستم منظر و محیط تبیین شد. در نهایت براساس مشاهدات و مستندنگاری ها، 50 مصاحبه عمیق با مردم و تحلیل محتوای سه سخنرانی و چهار پنل تخصصی، وضعیت تاب آوری شیراز در برابر سیل تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان میدهد که در کل، با رویکرد کلنگر و سیستمی منظر، شهر شیراز در برابر سیل مهیب فروردین 1398 تاب آور بوده است. سیل، خسارات جانی و مالی زیادی در پی داشت، اما به تحولات فرهنگی و رفتارهای اجتماعی که در روز رخداد سیل در شیراز اتفاق افتاد، سبب همبستگی و حس تعلق بیشتر مردم به شیراز شد. علاوه بر آن فعالیتهای اجتماعی در کنار دیگر سازمانها و نهادها به بازگشت سریعتر سیستم های اجتماعی و کالبدی آسیب دیده به حالت اول و شرایط پیش از وقوع سیل منجر شد. مشکلات اقتصادی مردم سیلزده علاوه بر حمایت سازمانی و نهادی و دولتی با مشارکت خیرین مرتفع شد. در واقع مزیت تاب آوری شیراز، همبستگی اجتماعی و فرهنگی مردم شیراز بود. به زبان دیگر، تابآوری شیراز در برابر سیل فروردین 1398، به لحاظ فیزیکی از نوعی بازگشت به حالت اولیه و به لحاظ اجتماعی، از نوع حرکت به جلو است.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.