رابطه بین ادراک از محیط کلاس و تحصیل گریزی دانش آموزان: نقش واسطه ای ادراک خود

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه گری ادراک خود (ادراک کنترل و همانندسازی با مدرسه) در رابطه بین ادراک از محیط کلاس و تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان کلاس دهم شهر تهران است. مشارکت کنندگان شامل 661 دانش آموز کلاس دهم دبیرستان ها و هنرستان های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسش نامه ادراک از محیط کلاس (فراسر و همکاران، 1996) مقیاس ادراک خود (فال و روبرتز، 2012) و مقیاس تحصیل گریزی (خرمایی، 1393) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری با نرم افزار ایموس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد ادراک از محیط کلاس بر ادراک خود (همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل) دانش آموزان به صورت مثبت و معنی دار اثرگذار است و بر تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) نیز به صورت منفی و معنی دار اثر دارد. ادراک از محیط کلاس همچنین با واسطه گری همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل توانست به طور غیرمستقیم تحصیل گریزی را پیش بینی کند. همچنین نتایج نشان داد افزایش ادراک از محیط کلاس در دانش آموزان از طریق همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل، موجبات کاهش تحصیل گریزی دانش آموزان می شود. بنابراین طراحی فضاهای آموزشی مناسب و تعلیم کادر آموزشی در جهت رشد ادراک خود دانش آموزان به منظور پیشگیری از پیامدهای منفی تحصیلی امری ضروری به نظر می رسد.