مضامین و قضایای بنیادین سیاست و مدیریت جهادی امیرالمومنین در نهج البلاغه

مدیریت جهادی کلیدواژه‎ای نوظهور در دانش سازمان و مدیریت است که در مدت‎زمان کوتاهی، توجه صاحب‎نظران بسیاری را به خود جلب کرده است. ازآنجاکه این مفهوم ریشه در فرهنگ اسلامی دارد، می‎تواند زمینه انتقال ظرفیت‎های موجود در پدیده «جهاد» به‎عنوان یک پدیده ریشه‎دار ایدیولوژیک را در فضای سازمان و مدیریت و نیز مدیریت سیاسی جامعه اسلامی فراهم کند. این سوال مطرح است که باتوجه‎به در دسترس بودن نهج‎البلاغه به‎عنوان مهم‎ترین منبع دسترسی به بیانات امیرالمومنین† خصوصا در دوران حاکمیت ایشان بر جامعه، آیا می‎توان مضامین و قضایای بنیادین مرتبط با سیاست و مدیریت جهادی ایشان را استخراج کرد. لذا هدف از این پژوهش، به دست آوردن مضامین و قضایای بنیادین سیاست و مدیریت جهادی در سیره و سخنان امیرالمومنین† در نهج‎البلاغه است تا بتواند معیاری فرازمانی و فرامکانی ارایه کند. در این پژوهش با استفاده از استراتژی پژوهش «مطالعه موردی» و ذیل آن، با به‎کارگیری روش «تحلیل مضمون»، با استفاده از نرم‎افزار تحلیل کیفی مکس کیودا، تمام متن نهج‎البلاغه در قالب 5255 کد و در ده سطح تحلیل شد. یافته‎های این پژوهش، مضامین شکل‎گرفته‎ای در سطوح ده‎گانه هستند که ذیل سه بعد «محیط امیرالمومنین†»، «ویژگی‎های ایشان» و «نظام سیاست و مدیریت جهادی» طبقه‎بندی شدند و شبکه مضامین منسجمی حول این موضوع به دست آمد. همچنین بیست‎ونه قضیه بنیادین توصیفی مبتنی بر این شبکه به دست آمد. به‎عنوان نتیجه نهایی پژوهش داده‎های به‎دست‎آمده از شبکه مضامین و قضایای بیست‎ونه‎گانه مبتنی بر آن در قالب سه بعد، ده مولفه و سی‎ودو شاخص بازآرایی شدند.