بررسی عامل های موثر در پینه زایی، جنین زایی رویشی و باززایی پالونیا شان تونگ (Paulownia shantong)

پالونیا شان تونگ (Paulownia shantong) درختی تند رشد، صنعتی و زینتی با خواص دارویی است. به دلیل مشکلات جوانه زنی ضعیف بذر و تکثیر دشوارتر قلمه های ساقه، تکثیر آن از طریق کشت بافت ضروری است. پژوهش حاضر به منظور بررسی پینه زایی، جنین زایی رویشی و باززایی غیرمستقیم این گیاه صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عامل های مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازه گیری شده از جمله زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینه های جنین‍زا معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که حداکثر باززایی جنین های رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت mg/l GA3 30/0 mg/l BAP +4mg/l KIN + 2mg/l 2.4-D +  3/0MS +  ½&A/4به دست آمد. آزمایش بررسی القای این پژوهش برای بررسی پینه زایی، جنین زایی رویشی و باززایی غیرمستقیم پالونیا شان تونگ (Paulownia shantong) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. عامل های مورد بررسی شامل نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف محیط کشت MS بود. اثر متقابل دوگانه ریزنمونه و محیط کشت برای بیشتر صفات اندازه گیری شده مانند زمان القای پینه، درصد القای پینه، مساحت پینه و درصد پینه های جنین‍زا معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشینه باززایی جنین های رویشی در ریز نمونه دمبرگ و محیط کشت ½&A/4 MS + 0.3 mg/l 2.4-D + 2 mg/l KIN + 4 mg/l BAP + 0.30 mg/l GA3 به دست آمد. آزمایش بررسی القای ریشه زایی در گیاهچه‎های باززایی شده به صورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عامل های آزمایش شامل غلظت نمک ها در محیط کشت پایه (MS کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشه زایی در ترکیب تیماری ½ MS + 1.5 mg/l IBA مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنین های رویشی در محیط کشت پایه MS کامل نسبت به دیگر محیط های مورد بررسی ضعیف تر بوده است. در گیاهچه‎های باززایی شده به صورت فاکتوریل برمبنای طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. عامل های آزمایش شامل غلظت نمک ها در محیط کشت پایه MS) کامل و ½ MS) و نوع تنظیم کننده رشد (IBA، NAA و IAA) بود که بیشترین درصد ریشه زایی در ترکیب تیماری IBAmg/l 5/1½ MS+   مشاهده شد. نتایج نشان داد که باززایی جنین های رویشی در محیط کشت پایه MS کامل نسبت به دیگر محیط های مورد بررسی ضعیف تر بوده است. به طور کلی نتایج نشان داد با کاهش چهار برابری عناصر ماکرو و کاهش دو برابری عناصر میکرو، ویتامین ها و آهن، درصد باززایی، مساحت پینه و درصد پینه های جنین‍زا نسبت به محیط کشت MS کامل، افزایش یافت. همچنین درصد ریشه زایی در محیط کشت ½ MS نسبت به محیط کشت MS کامل افزایش یافت.