طراحی و روان سنجی ابزار سنجش تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان نخست زا بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده

میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر در ایران در سال های 1394-1370 بین 53-10 درصد برآورد شده است که با توجه به اهمیت شیر مادر برای کودک باید ارتقاء یابد.برای مداخله در جهت ارتقاء تغذیه انحصاری با شیر مادر در نخستین گام باید عوامل موثر بر آن مشخص شوند.ازآنجایی که پرسشنامه استاندارد و بومی در این زمینه وجود ندارد لذا،این مطالعه باهدف طراحی وروان سنجی ابزار بومی برای سنجش عوامل موثر بر تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان نخست زای شهر کاشمر بر اساس تیوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد.

در این مقاله مقطعی ابزار اولیه با استفاده از بررسی متون، و نیازسنجی اعتقادات بر اساس تیوری رفتار برنامه ریزی شده و تجربه محقق و در امر شیردهی طراحی گردید. برای اعتبار ابزار از ، روایی صوری با مشارکت 10 مادر شیرده، روایی محتوا کیفی و کمی از طریق پانل خبرگان با مشارکت 10 متخصص آموزش بهداشت و متخصص طراحی ابزار و روایی سازه با انتخاب 156نفر از جامعه بررسی انجام شد و پایایی ابزار به روش همسانی درونی و آزمون-بازآزمون موردبررسی قرار گرفت.نتایج پرسشنامه اولیه با 67 آیتم طراحی شد. ادبیات بعضی سوالات .در روایی صوری و روایی محتوای کیفی تغییر کرد و 6 آیتم به دلیل کسب نمره کمتر از 5/1 در روایی صوری کمی حذف شدند.در روایی محتوا تعداد12 آیتم با در نظر گرفتن نقطه برش 62/0 برای نسبت اعتبار و نقطه برش 79/0برای سنجش شاخص اعتبار محتوا حذف شدند. روایی سازه توسط تحلیل عامل تاییدی در نرم افزار لیزرل انجام شد که مقادیر MSEA=0/072،AGFI=0/964 به دست آمد.پایایی ابزار هم با استفاده از روش های همسانی درونی (a=0/832) و ثباتان از طریق آزمون مجدد (ICC=0/738) تایید گردید.

نتایج نشان می دهد که پرسشنامه طراحی شده یک ابزار معتبر وبا روایی و پایایی قابل قبول می باشد و استفاده از آن در پژوهش های مرتبط توصیه می شود.