مطالعه تغییرات بیان ژن CAT و فعالیت آنزیم کاتالاز در ارقام عدس (Lens culinaris Medik) تحت تنش خشکی

گیاه عدس از جمله حبوبات باارزشی محسوب می شود که منبع مناسبی جهت تامین پروتئین و اسیدهای آمینه می باشد. با توجه به بحران کم آبی و تاثیر آن به عنوان یک عامل محدودکننده در تولید محصولات زراعی از جمله عدس، شناسایی ارقام متحمل با بازده عملکرد مناسب ضروری به نظر می رسد. در شرایط تنش خشکی، سیستم علامت دهنده موجب القای ژن های مشخصی در مقابل اثرات زیان آور و تنش های محیطی می شود. کاتالاز از سری آنزیم های احیاکننده است که از سلول در برابر اثرات سمی پراکسید هیدروژن حمایت می کند. از این رو تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر تنش خشکی بر تغییرات فعالیت آنزیم کاتالاز و الگوی بیان ژن CAT در سه رقم عدس (کیمیا، گچساران و L7)، در دو مرحله رویشی و زایشی به صورت گلدانی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. سطوح تنش خشکی شامل تیمار شاهد (بدون اعمال تنش خشکی)، تنش در مرحله رویشی و تنش در مرحله زایشی بود. تاثیر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم کاتالاز در هر دو مرحله رویشی و زایشی معنی دار بود. در هر دو مرحله رشد، فعالیت آنزیم کاتالاز در رقم L7 بیشتر از سایر ارقام بود. بررسی الگوی بیان ژن CAT به روش Real time PCR انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که شرایط تنش منجر به افزایش بیان ژن مورد مطالعه شد؛ با این حال، افزایش بیان در ارقام مختلف متفاوت بود. بیان ژنCAT تحت اثر تنش خشکی در رقم L7 در هر دو مرحله رشد رویشی و زایشی نسبت به دو رقم دیگر افزایش بیشتری نشان داد.