بررسی تنوع ریخت شناسی جمعیت‌های مختلف گل محمدی در شهرستان کاشان و ارتباط آن با بازده اسانس

به منظور ارزیابی تنوع ریخت شناسی، پانزده جمعیت مختلف گل محمدی از مناطق اصلی و مهم تولید اسانس کاشان، جمع-آوری شد. پنجاه و دو صفت کمی و هفده صفت کیفی اندازه گیری شدند. آنالیز خوشه ای و PCA بر اساس صفات ریخت شناسی نشان داد پانزده جمعیت مختلف می تواند به دو گروه اصلی و پنج زیرگروه تقسیم شود. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی داری (P<0.01) را در بیست و هشت ویژگی ریخت شناسی مانند طول ساقه، طول برگ و تعداد گل در بوته بین جمعیت های گل محمدی نشان داد. همچنین همبستگی معنی داری میان ویژگی های مختلف مشاهده شد. نتایج حاصل از ارزیابی های فوق نشان دهنده وجود تنوع در ویژگی های گل محمدی جمعیت های مختلف کاشان بود. بنابراین برخی صفات مانند میزان تعداد گل در شاخه و تعداد گل در بوته که در این مطالعه همبستگی مثبت و معنی داری با هم نشان دادند (391/0=r) یا تعداد خار را می توان به عنوان صفات قابل توجه و با اهمیت در تعیین معیارهای ارزیابی و گزینش جمعیت ها مورد استفاده قرار داد. بازده اسانس گل ها پس از استخراج توسط دستگاه کلونجر اندازه گیری شد. نتایج همبستگی نشان داد که رابطه معنی داری بین برخی صفات ریخت شناسی و میزان اسانس وجود دارد. میزان اسانس همبستگی معنی دار مثبت با طول کاسبرگ و همبستگی معنی دار منفی را با صفات طول دمگل و طول غده نهنج نشان داد.