بهینه سازی کشت بافت و انتقال سازه حاوی ژن GME کیوی به گیاه کاهو (.Lactuca sativa L)

کاهو به دلیل سازگاری با کشت بافت و انتقال پایدار ژن، یک گیاه مدل برای پژوهش های علوم بیوتکنولوژی محسوب می گردد. ژن GDP-mannose-3´,5´-epimerase (GME) یکی از ژن های کلیدی مسیر بیوسنتز ویتامین ث در گیاهان می باشد. در این تحقیق این ژن که از منبع کیوی جداسازی شده است به گیاه کاهو منتقل شد.

به منظور بهینه سازی کشت بافت کاهو آزمایش هایی جهت بررسی میزان کالوس زایی و باززایی غیرمستقیم با استفاده از اثرات نوع ریز نمونه (برگ لپه ای و برگ های حقیقی) و 16 ترکیب تنظیم کننده رشد مختلف شامل غلظت های 1/0، 02/0، 05/0 و 04/0 میلی گرم بر لیتر NAA و غلظت های 1/0، 2/0، 4/0 و 6/0 میلی گرم بر لیتر BAP و جهت بررسی باززاییغلظت های 2/0، 4/0 و 6/0 میلی گرم بر لیتر BAP با سه تکرار به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شدند. جهت انتقال ژن GME به این گیاه نیز آزمایشی با استفاده از رقم ستاره و سویه آگروباکتریوم (C58) روی دو نوع ریز نمونه (برگ لپه ای و برگ های حقیقی) و با مدت زمان تلقیح دو و هشت دقیقه با سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد.

نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که در ریز نمونه های برگ حقیقی و برگ لپه ای غلظت های 1/0 میلی گرم بر لیتر BAP و 04/0 میلی گرم بر لیتر NAA بیشترین کالوس زایی و باززایی غیرمستقیم را به میزان 100 درصد داشتند. نتایج حاصل از آزمایش انتقال ژن به کاهو حضور سازه موردنظر را در گیاهان تراریخته تایید کرد.

در آزمایش انتقال ژن، ریز نمونه برگ های حقیقی و مدت زمان تلقیح دو دقیقه با میزان 18 درصد تراریختی مناسب تر بودند.