خانقاه شیخ ابوالحسن پوشنجی در صحرای پوشنج داراب (ارتباط حوزه عرفان نیشابور با کوره دارابگرد در سده 3 و 4 هجری)

شهر نیشابور در نخستین سده‌های اسلامی و به خصوص در سده‌های 3 و 4 هجری محل تجمع صوفیان در خراسان بود و  شهرت قابل توجهی داشت. بر اساس متون تاریخی، افزون بر صوفیانی از خراسان بزرگ، جمع قابل توجهی از صوفیان مهاجر از ایالت فارس و کوره‌های آن نیز در نیشابور سکونت داشته‌اند. در سده 3 و 4 هجری مهاجران متعددی از کوره دارابگرد (یکی از کوره‌های پنجگانه فارس) و شهرهای تابع آن مانند دارابگرد، طمستان،  مادوان و فسا محله‌ای را در حومه نیشابور به نام محله دارابگرد ایجاد کردند. به نظر می‌رسد در فاصله زمانی سده 3 تا 5 هجری ارتباط متقابلی بین حوزه عرفان نیشابور و کوره دارابگرد برقرار بوده است. در این مقاله با تکیه بر مستندات تاریخی و شواهد معماری، چهار تاقی ویرانه واقع در صحرای پوشنج داراب، معروف به بقعه شیخ ابوالحسن پوشنجی به عنوان خانقاه و شاهدی بر این ارتباط متقابل بررسی شده است. به استناد شواهد موجود به نظر می‌رسد که در اواخر سده 4 و اوایل سده 5 هجری یکی از سه صوفی پوشنجی با کنیه ابوالحسن که مقیم نیشابور بود با سفر به دارابگرد در حومه شهر داراب خانقاهی برپا کرد و به فعالیت تبلیغی مرتبط با فقه شافعی پرداخت.