مقایسه ابعاد نظریه ذهن و بازشناسی هیجان در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم و اختلال نقص توجه- بیش فعالی

اختلال طیف اتیسم و اختلال نقص توجه- بیش فعالی (ADHD) با نقایص شناختی و اجتماعی همراه می باشند. هدف عمده مطالعه حاضر مقایسه توانایی نظریه ذهن و بازشناسی هیجان در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم و ADHD بود.

روش پژوهش از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD و اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا در مدارس و کلینیک های خدمات روا ن شناختی و مشاوره مناطق هفت گانه آموزش و پرورش مشهد طی 4 ماه نخست سال 1396 بود. نمونه شامل 85 کودک و نوجوان (42 نفر مبتلا به اختلال های طیف اتیسم و 43 نفر مبتلا به ADHD) بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت کنندگان آزمون ذهن خوانی از طریق تصویر چشم، آزمون باور کاذب سالی- ان و آزمون بازشناسی هیجان چهره را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شدند.

یافته ها نشان داد که گروه مبتلا به ADHD نسبت به گروه مبتلا به اختلال طیف اتیسم در جنبه شناختی و عاطفی نظریه ذهن  (001/0=P) و خرده مقیاس های حالات مثبت (001/0=P)، حالات منفی (04/0=P) و حالات خنثی (03/0=P) نمرات بالاتری به دست آوردند. گروه مبتلا به اختلال طیف اتیسم نمرات بالاتری در هیجان ترس کسب نمودند (007/0=p).

یافته های این پژوهش نشان دهنده نقصان بالای شناخت اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اتیسم و لزوم آموزش مهارت های بازشناسی حالات ذهنی جهت ارتقای توانمندی های اجتماعی و بهبود تعاملات اجتماعی به این دسته از کودکان و نوجوانان است.