مردم: «فرا معیار درونی» موفقیت طرحها (مرور سه دهه و نیم طرحهای شهری تهران از دهه 1360 شمسی)
مفاهیمی مانند هدف، موفقیت، روش، معیار، دیدگاه مخاطب، زمینه فرهنگی، مقیاس و نوع طرح، از مواردی است که نقد و ارزیابی کیفیت طرحهای شهری را پیچیده ساخته است. پرسش این مقاله یافتن مهم ترین معیارهای بیرونی یا درونی موفقیت طرحهای شهری اجراشده در تهران طی 35 سال از دهه 1360 است. بنابراین، روش دلفی جهت کسب اجماع خبرگان شهری به کاررفته است. برای این منظور از اجماع چهل نفر از متخصصان شهری در زمینه های طراحی شهری، برنامه ریزی، مدیریت، معماری و جامعه شناسی بهره گرفته شده است. این مقاله با روش اجماع نظر خبرگان و رویکرد نقد نوین برآمده از «نظریه نقد»، به دنبال این پرسش است که به اعتبار این اتفاقنظر معیار اصلی موفقیت این طرحها چه بودهاست؟ هرچند در خصوص شکست طرحهای شهری به ویژه در تهران اتفاقنظری مشترک هست، اما گزارش بی طرف در خصوص متخصصان همرایی در معیارهای طرحهای شایسته و موفق کمتر تهیه شده است. آگاهی از چنین موضوعی میتواند علاوه بر معرفی، ایجاد انگیزه، تشویق و ترسیم نگرش مثبت یا تدوین چشمانداز تقریبی از کارنامه فعالان شهری در چند دهه اخیر، سبب روشنتر شدن و هدایت تصمیم های آتی با توجه به معیارهای موفقیت شود. این امر همچنین میتواند منجر به بررسی روشهای ارزیابی کیفی طرحهای شهری شود. از نتایج به دست آمده این است که فرض معیار ثابت برای ارزیابی آثار صحیح نبوده و ارزیابی امری پویاست. درعینحال، معیارهای «فرآیندگرا»، «فرآورده گرا»، «بیرونی» و «درونی» تمیز داده و روشن شده است که «خواست و مشارکت مردم» در طرحها معیار اصلی است که بیش از هر عامل دیگر سبب پیروزی طرح خواهد شد. بعد این معیار، «جنبههای مدیریتی و فنی» و سپس «کیفیت اثر طراحی» سبب موفقیت طرح میشود. معیار مردمی در سایر معیارها نیز نهفته است و بنابراین فرامعیار درونی موفقیت طرحهاست، گرچه در طرحهای شهری تهران، بیرون از فرآیند طراحی ماندهاست.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.