پاسخ گونه های گیاهی و گروه های کارکردی به قرق در مرتع لزور، استان تهران

مطالعه تغییرات پوشش گیاهی در مراتع قرق شده و تحت چرای دام به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی جهت بکارگیری در امر اصلاح مراتع مطرح می باشد. در این پژوهش ترکیب گونه های گیاهی و گروه های کارکردی گیاهی در دو سایت قرق (با طول دوره 6 سال) و خارج قرق، در مراتع نیمه استپی لزور در استان تهران مقایسه شد. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک و با استفاده از ترانسکت و پلات انجام شد. نتایج نشان داد 23 گونه به صورت مشترک در هر دو منطقه قرق و خارج قرق، 4 گونه فقط در منطقه قرق و 8 گونه فقط در منطقه خارج قرق حضور داشتند. نتایج آزمون t نشان داد قرق سبب افزایش معنی دار درصد پوشش تاجی گونه های علوفه ای Agropyron intermedium، Bromus tomentellus، Festuca ovina و Thymus Fedtschenkoi شد (01/0>p). همچنین درصد تاج پوشش گندمیان، گیاهان چندساله و همی کریپتوفیت ها در منطقه قرق افزایش معنی داری داشت (01/0>p). قرق افزایش معنی دار درصد پوشش تاجی تیره های Gramineae، Lamiaceae و Rubiaceae و کاهش معنی دار تیره Apiaceae را در پی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد اجرای قرق در مدت زمان 6 سال، تغییرات مطلوبی در ترکیب پوشش گیاهی منطقه ایجاد کرده است. از دیگر نتایج این پژوهش، استفاده از ترکیب گروه های کارکردی همی کریپتوفیت و تروفیت جهت تشخیص شدت چرای دام در مراتع ییلاقی است. به طوری که غالبیت همی کریپتوفیت ها و کاهش تروفیت ها مبین شدت چرای سبک تا متوسط، و افزایش تروفیت ها و کاهش همی کریپتوفیت ها در ترکیب گیاهی، بیانگر شدت چرای زیاد دام است.