بررسی اثر فاصله از منبع و نوع گونه بر توانایی جذب فلزات سنگین توسط گونه های درختی اطراف کارخانه سیمان نهاوند

این مطالعه اثر فاصله، نوع گونه و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بر توانایی جذب فلزات سنگین توسط گونه های درختی اطراف کارخانه سیمان نهاوند را بررسی می نماید. در مطالعه ی حاضر خاک فواصل 1000،800،500،300و 2000 متری اطراف کارخانه سیمان نهاوند و برگ گونه های درختی شامل اقاقیا (Robinia Pseudoacacia L.)، صنوبر (Populus nigra L)، سنجد (Elaeagnus angustifolia L)، زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) و سرو خمره ای (Thuja orientalis L) مورد نمونه برداری قرار گرفت و پس از آماده سازی و هضم نمونه ها به روش هضم تر، غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، منگنز، نیکل و روی) با استفاده از دستگاه جذب اتمی در نمونه ها اندازه گیری شد. همچنین برای نمونه های خاک pH، EC و ماده آلی محاسبه شد. اثر فاصله، اثر گونه و اثر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر تجمع فلزات سنگین با استفاده آزمون کروسکال والیس بررسی شد. به منظور تعیین گونه با تجمع دهندگی بالا دو شاخص شاخص انباشت فلزات سنگین و شاخص تجمع زیستی به کار گرفته شد. نتایج نشان داد بین گونه های مختلف از نظر مقدار فلزات سنگین در برگ اختلاف آماری معنی داری وجود دارد (p<0.05). براساس نتایج به دست آمده اثر فاصله روی تجمع فلزات سنگین در گونه های مورد بررسی برای برخی فلزات سنگین معنی دار بود. بر اساس شاخص انباشت فلزات، گونه سنجد از تجمع بالاتری برای مجموع فلزات سنگین مورد بررسی برخوردار است و با توجه به مقادیر شاخص تجمع زیستی گونه های مورد مطالعه برای کادمیوم، منگنز و روی انباشتگر متوسط محسوب می شوند. با توجه معنی دار بودن اثر فاصله و نوع گونه و همچنین ارتباط بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی با تجمع فلزات سنگین در برگ گیاه،  این فاکتورها به هنگام طراحی و کاشت سیستم های کنترل آلودگی فلزات سنگین در نواحی آلوده بایستی مد نظر قرار گیرند و به دلیل قابلیت بالای گونه سنجد در تجمع فلزات سنگین این گونه جهت کنترل آلودگی در مناطق آلوده به چندین فلز سنگین پیشنهاد می شود.