مدل سازی تغییرات مکانی و زمانی کاربری و پوشش اراضی حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از ترکیب سلول خودکار و زنجیره مارکوف

تغییرات کاربری و پوشش اراضی به مثابه یکی از مهم ترین محرک های تغییرات محیطی به طور عمده براثر فعالیت های انسانیک مانند افزایش مناطق شهری، تغییرات در سطح زمین های کشاورزی و ازبین بردن پهنه های آبی اتفاق می افتد که این فعالیت ها ناشی از افزایش جمعیت بوده است. در نوشتار پیش رو با استفاده از روش ترکیبی سلول خودکار و زنجیره مارکوف به شبیه سازی کاربری های موجود در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده داده های سنجش از دوری پرداخته شد. در ابتدا برای سال های 1377، 1387 و 1397 نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست با روش طبقه بندی حداکثر احتمال تولید و پس از ارزیابی مدل با استفاده از روش ترکیبی Ca-Markov نقشه کاربری برای سال 1407 و 1417 پیش بینی شد. بررسی روند تغییرات کاربری بین سال 1377 تا 1397 نشان داد که زمین های کشاورزی و اراضی شهری - انسان ساخت به ترتیب افزایش 31/3 و 74/2 درصدی داشته؛ اما پهنه های آبی و سایر کاربری ها به ترتیب 87/6% و 71/0% کاهش نشان داده است. ارزیابی مدل با استفاده از شاخص کاپا بالای 80% نشان دهنده دقت بالای مدل برای پیش بینی کاربری ها است. نتایج شبیه سازی برای سال 1407 و 1417 نشان داد که کاربری های زمین های کشاورزی و مناطق شهری انسان ساخت نسبت به سال 1377 به ترتیب 12/40% و 36/476% افزایش داشته این در حالی است که پهنه های آبی و سایر کاربری ها در این بازه به ترتیب 67/26% و 80/5% کاهش داشته اند..نتایج این تحقیق می تواند به سیاست مداران و مدیران عرصه های طبیعی در تصمیم گیری های مدیریتی و آینده نگری کاربری اراضی مناطق مختلف بسیار کارآمد باشد.