نیاز رویشگاهی و نحوه زیست گونه افرا (پلت) «.Acer velutinum Boiss» در جنگل خیرودکنار نوشهر

در این بررسی 18 قطعه نمونه که در آن ها درختان پلت به صورت گروهی و حداقل بیش از 3 اصله در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند، در جنگل خیرودکنار نوشهر انتخاب و خصوصیات کمی و کیفی درختان اندازه گیری شدند. در 12 قطعه نمونه مورد بررسی، پروفیل خاک حفر و پس از تشریح صحرایی و نمونه برداری، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن ها نیز مطالعه شدند. در این بررسی در مجموع 248 اصله درخت پلت مورد اندازه گیری قرار گرفتند. خلاصه نتایج به شرح زیر است: پلت گونه ای نورپسند است که به صورت انفرادی و گاهی گروهی در جنگل ظاهر می گردد. به نحو عمده در آشکوب بالا و در طبقات درختی سرور، چیره و چیره نما قرار گرفته، تنه های بلند و بدون شاخه دارد و چوبی با ارزش صنعتی تولید می نماید. استقرار پلت در جنگل های مورد مطالعه در تمام سطح جنگل صورت نگرفته، بلکه در چهار رویشگاه: دره، دامنه، یال و پدیده های کارستیک در شرایطی که نور، رطوبت و زهکشی خاک مناسب باشد، ظاهر می شود. حد گسترش فوقانی آن در جنگل های خیرودکنار تا حدود 1800 متر ارتفاع از سطح دریا بوده و به طور کلی در جهت های شمالی تا غربی از کیفیت خوبی برخوردار است. پلت در جامعه بلوط - ممرزستان به علت بهره برداری بلوط و ایجاد فضای نوری مناسب به راحتی داخل شده، ولی به علت سختی و فشردگی خاک که در اثر برداشت بلوط تشدید گشته است، رشد آن محدود شده و به حالت مطلوب نمی رسد و درواقع جامعه بلوط - ممرزستان منطقه آرمانی این گونه نیست. در جامعه راشستان به علت خنکی هوا، شیب زمین و زهکشی مناسب خاک، به عنوان یار و همراه راش پراکنش داشته و در نقاطی که نور مناسب بوده و خاک واجد اسکلت و هوادیدگی و زهکشی خوبی باشد، به بهترین میزان رویش خود می رسد. ریشه دوانی این گونه تقریبا عمیق بوده و در اکثر موارد از عمق 40 تا 65 سانتی متری خاک تغذیه می نماید، ولی ریشه های نازک تر تا اعماق بیشتر خاک و حتی حدود سنگ بستر نفوذ می کنند. از نظر خاک، دره ها بهترین رویشگاه این گونه بوده و از نظر تغذیه آبی در این نقاط کمبودی ندارند. البته دامنه ها نیز موقعیت خوبی برای رشد پلت داشته اند، در حالی که یال ها به علت خشکی بیشتر، رویشگاه های چندان مناسبی برای این گونه نیستند. مسن ترین درختان پلت در اطراف پدیده های کارستیک و جوان ترین آن ها در دامنه ها دیده شدند. با این وجود، درختان مستقر در دره ها و دامنه ها از رویش قطری و ارتفاع بهتری برخوردار بودند و نسبت تولید تنه های بدون شاخه در این نقاط بیشتر بوده است. در یال ها به دلیل تآمین نور کافی، میزان رویش قطری مناسب بوده، ولی رویش ارتفاعی کمتر از سایر نقاط است و تنه درختان پلت دارای شاخه بیشتری بوده اند.  بذردهی و تجدید حیات پلت همه ساله و به مقدار فراوان صورت می گیرد و نهال های پلت در میان گونه های جنگلی بیشترین سهم را دارا ، ولی به علت کمبود نور در سطح جنگل به ویژه راشستان ها ، تعداد زیادی از نو نهال های آن از بین رفته و تنه آن عده که باقی می ماندند در صورت وجود شرایط نوری و رویشگاهی مناسب می توانند به زندگی خود ادامه دهند . به علت سریع الرشد بودن آن نسبت به راش در مراحل اولیه ی زندگی ، رویش بهتری نسبت به راش داشته و از قطر و ارتفاع بیشتری برخوردارند . بنابراین جهت جنگلکاری در سطح جنگل به ویژه رویشگاه های مرطوب و با زهکشی خوب در جامعه ی راشستان ، پلت گونه ای مناسب و قابل توصیه می باشد.