دلایل کارایی پایین بیمارستان های ایران: مرور حیطه ای دو دهه پژوهش

ناکارایی بیمارستان ها هزینه زیادی به نظام سلامت کشور تحمیل می کند. این پژوهش با هدف شناسایی علل کارایی پایین بیمارستان های ایران انجام شده است.

برای انجام این پژوهش از روش مرور حیطه ای استفاده شد. برای این منظور کلیه مقالات منتشر شده دلایل کارایی پایین بیمارستان های ایران در بازه زمانی 1376 تا پایان سال 1397 در پایگاه های اطلاعاتی جستجو و جمع آوری شد. از بین 1593 مقاله یافته شده، تعداد 146 مقاله شرایط ورود به این مطالعه را داشتند که با روش تحلیل موضوعی با استفاده از نسخه 10 نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند.

به طورکلی 37 دلیل برای کارایی پایین بیمارستان های ایران شناسایی شد که در سه گروه کلی استفاده کم، بیش از حد و نادرست از منابع دسته بندی شد. این علل همچنین، در چهار سطح متا (وزارت بهداشت)، ماکرو (دانشگاه علوم پزشکی)، مزو (بیمارستان) و میکرو (ارایه کننده خدمت بیمارستانی) دسته بندی شدند. دانش و مهارت کم مدیران، توزیع نامناسب تخت ها بین بیمارستان ها، اندازه نامناسب بیمارستان ها، عدم استفاده از مدیران تخصصی اداره بیمارستان ها، آموزش ناکافی کارکنان، تعرفه های پزشکی نامناسب، روش پرداخت نامناسب، کمبود کارکنان، توسعه غیرضروری بیمارستان ها و پذیرش غیرضروری بیماران، پر تکرارترین دلایل کارایی پایین بیمارستان های ایران بودند.

عوامل مختلفی در سطوح وزارت بهداشت، دانشگاه های علوم پزشکی، بیمارستان ها و ارایه کنندگان خدمات سلامت منجر به استفاده کم، زیاد و نادرست از منابع بیمارستانی و در نتیجه، کارایی پایین بیمارستان های ایران شدند. سیاست گذاران و مدیران نظام سلامت با به کارگیری تغییراتی در تامین مالی، مدیریت و ارایه خدمات سلامت باید زمینه افزایش کارایی بیمارستان ها را فراهم کنند.