ساخت و هنجاریابی آزمون تشخیص توانایی شناختی کودکان

ضعف مهارت های شناختی از نوع ادراک دیداری و کاهش حافظه دیداری منجر به اختلال خواندن و ریاضی می شود. بنابراین تدوین آزمونی جهت دست یابی به این هدف ضروری می باشد. مطالعه حاضر باهدف ساخت و هنجاریابی آزمون ادراک دیداری جهت تشخیص توانایی شناختی دانش آموزان پیش دبستانی بر اساس ادبیات نظری تهیه شد. آزمون توانایی شناختی محقق ساخته از پنج بخش (تشخیص اشیاء هم قافیه، درک اعداداز تصویر، نوشتن مانند الگو، ارتباط تصاویر و حافظه دیداری) تشکیل شده است؛ و روایی محتوایی آن توسط اساتید روانشناسی و مشاوره تایید و سپس بر روی یک نمونه 206 نفری از دانش آموزان پیش دبستانی اجرا گردید. سوالات با روش آماری مناسب تحلیل و میزان روایی، پایایی و نمرات هنجارتعیین گردید. بر اساس محاسبات انجام شده ضریب همسانی درونی خرده مقیاس ها تشخیص اشیاء هم قافیه، درک اعداد از روی تصویر، نوشتن مانند الگو، ارتباط تصاویر و حافظه دیداری به ترتیب 0/51، 0/5 ، 0/73 ، 0/50  و 0/65 می باشد و نمره کل آزمون توانایی شناختی 0/68 می باشد. برای تعیین روایی سازه و مولفه های تشکیل دهنده آزمون از روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس استفاده شد. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد که تحلیل عاملی تاییدی موید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل را تایید می کند. نمرات خام به نمرات هنجار شده (Z، T، IQ) تبدیل شد. آزمون t مستقل نشان داد که بین میانگین نمرات دانش آموزان دختر و پسر در عامل توانایی شناختی تفاوت معنی دار وجود دارد. برای بررسی روایی همزمان، از ازمون نارسایی یادگیری استفاده شد. با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده، آزمون توانایی شناختی ابزاری است که می تواند مورد استفاده مراکز اختلالات یادگیری، بینایی سنجی و مراکز مشاوره قرار گیرد.