بررسی کاربست نظریات جامعه شناختی در مطالعه حدیث شیعه از سوی مستشرقان

مطالعات دین پژوهی در قرون اخیر، به ویژه در مراکز آکادمیک غربی به سوی استفاده از روش‎های پژوهش در علوم انسانی و تجربی میل داشته است. رویکرد جامعه‎ شناختی یکی از روش‏ هایی است که در مطالعات ادیان به کار گرفته می‏شود. برداشت اولیه از این مفهوم به‎کارگیری آنها در مطالعات مردم‏شناختی و جوامع اسلامی است؛ اما غربیان این روش‏ها را فراتر از جوامع در مطالعه متون دینی هم به کار گرفته اند. حدیث شیعه با اینکه بسیار با تاخیر موضوع مطالعه مستشرقان واقع شد، در برخی آثار با این رویکرد بررسی شده است. این پژوهشگران منابع حدیثی شیعی، بسترهای تدوین، تطور یا جعل حدیث را بررسی کرده اند. در این میان سه محور بررسی کاربست نظریات مردم شناسی، جامعه شناسی معرفت و پدیدارشناسی قابل بازشناسی است. این مقاله در صدد است به بررسی آثاری بپردازد که با این روش به مطالعه حدیث شیعه پرداخته اند. رویکرد مقاله در مطالعه این آثار توصیفی- تحلیلی است.