تحلیل فیلوژنتیکی پروتئین HC-Pro جدایه های ایرانی ویروس موزاییک زرد لوبیا

ویروس موزاییک زرد لوبیا (Bean yellow mosaic virus)به جنس Potyvirus و خانواده Potyviridaeتعلقدارد و دارای پراکندگی جهانی گسترده و دامنه میزبانی وسیع است. در پژوهش حاضر، روابط فیلوژنتیکی 8 جدایه این ویروس که در سال های زراعی 96 و 97 از مناطق جغرافیایی مختلف ایران (آذربایجان شرقی، اردبیل، قزوین، زنجان، همدان، خوزستان، فارس و کرمان) از روی باقلا جدا شده بودند، در مقایسه با سایر جدایه های موجود در بانک ژن بررسی شدند.

مواد و روش‏‏ها: 

برگ های گیاهان دارای نشانه های ویروسی از مزارع باقلای نواحی مختلف ایران نمونه‏برداری و به آزمایشگاه منتقل شدند. به منظور تشخیص نمونه های آلوده به ویروس موزاییک زرد لوبیا، ابتدا از آزمون داس الیزا و آنتی بادی اختصاصی ویروس استفاده شد؛ سپس RNA کل نمونه های آلوده استخراج و ناحیه HC-Proجدایه های انتخابی تکثیر و توالی یابی شد. ارزیابی توالی، بررسی روابط فیلوژنتیکی، بررسی ساختار پروتیینی و همچنین شناسایی وقوع نوترکیبی در ناحیه HC جدایه های BYMV انتخابی با نرم افزارهای مختلف انجام شد.

در درخت فیلوژنتیکی رسم شده، جدایه های ایرانی در دو گروه مونوفیلتیک مجزا قرار گرفتند؛ به طوری که پنج جدایه آذربایجان شرقی، قزوین، زنجان، فارس و کرمان در کنار دو جدایه از استرالیا و ژاپن که همگی از روی باقلا جدا شده بودند، در یک گروه جای گرفتند و جدایه های اردبیل، همدان و خوزستان به همراه دو جدایه دیگر ایرانی موجود در بانک ژن، دو جدایه از هند و دو جدایه از ژاپن در گروه دیگر قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمون نوترکیبی، هیچ کدام از جدایه های ایرانی جمع آوری شده در پژوهش حاضر، جدایه نوترکیب تشخیص داده نشدند.

بحث و نتیجه‏ گیری:

 درک تغییرات ژنتیکی و نوترکیبی جمعیت ویروسی پیش نیاز مهمی برای تشخیص کارآمد، مدیریت موثر و کنترل بیماری در درازمدت است. قطعا نتایج در توسعه راهکار هایی کاربرد دارند که به مقاومت در برابر BYMV منتج می شوند و چنانچه این بیماری در آینده همه گیر شود، می توانند در راستای اتخاذ راهبردهای مدیریتی اثربخش باشند.