بررسی اثر تنظیم کننده های رشد بر ریزازدیادی گیاه دارویی سنا (.Cassia angustifolia Vahl)

سنا (Cassia angustifolia Vahl.)، گیاه دارویی مهم از خانواده Ceasalpiniaceae است که در درمان برخی از بیماری ها ازجمله عفونت های پوستی، درمان یبوست و کرم روده کاربرد دارد. هدف از این پژوهش بهینه سازی ریزازدیادی این گیاه می باشد. به این منظور ابتدا بذرهای سنا ضدعفونی و در محیط کشتMS  کشت شدند و از قطعات ساقه دارای گره به عنوان ریزنمونه استفاده شد. تیمارهای مورد بررسی برای بهینه سازی محیط کشت پرآوری شامل غلظت های مختلف سیتوکینین هایBA  و Kin (1،0، 2 و 4 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با NAA (0 و 25/0 میلی گرم در لیتر) بود. پس از به دست آوردن بهترین نوع و غلظت سیتوکینین برای پرآوری (سیتوکینین BA)، این تنظیم کننده رشد در ترکیب با اکسین های مختلف برای بهینه سازی پرآوری ریزنمونه ها آزمایش شد. در این آزمون BA در سه سطح (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با NAA،IAA  وIBA  هریک در دو غلظت (0 و 25/0 میلی گرم در لیتر) بررسی شدند. سپس شاخساره های پرآوری شده (حداقل دارای 3 سانتی متر طول) برای القای ریشه زایی تحت تاثیر دو نوع اکسین NAA وIBA  در غلظت های مختلف (0، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی گرم در لیتر) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه زایی (93/2 شاخساره در هر ریزنمونه) و تعداد برگ (6/21 برگ در هر شاخساره) در تیمار 1 میلی گرم BA همراه با 25/0 میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. تیمار BA در سطح 1 میلی گرم در لیتر به همراه NAA با 25/0 میلی گرم در لیتر در نهایت به عنوان بهترین تیمار در پرآوری ریزنمونه ها بود. ییشترین درصد ریشه زایی در تیمار 3/0 میلی گرم در لیتر IBA بدست آمد که تفاوت معنی داری با تیمار 3/0 میلی گرم در لیتر NAA نداشت. همچنین کاربرد IBA با میزان 9/0 میلی گرم در لیتر سبب بیشترین تعداد و طول ریشه گردید، به طوری که به ترتیب سبب افزایش 22/172 و 41/73 درصد صفات مذکور نسبت به شاهد گردید. نتایج این پژوهش می تواند در ریزازدیادی و تکثیر وسیع این گیاه استفاده شود.