بررسی عوامل تاثیرگذار بر انتخاب وسیله سفر معلولان - مطالعه موردی: شهر همدان

یکی از اهداف اصلی سیستم حمل ونقل عمومی، ایجاد شرایط سفر مطمین و آسان برای همه افراد جامعه و همچنین کاهش تمایل استفاده از وسیله شخصی برای انجام سفر همه مسافران است. در بسیاری از شهرهای کشور، سیستم حمل ونقل عمومی فعلی چنین شرایطی را برای معلولان فراهم نمیکند؛ زیرا، تقریبا در تمام وسایل حمل ونقل عمومی مورد استفاده، تجهیزات لازم برای جابجایی این افراد تعبیه نشدهاست و قابلیت دسترسی برای معلولان (و به طور خاص، ویلچرسواران) به سیستم حمل ونقل عمومی وجود ندارد. از سوی دیگر، به منظور افزایش میزان عدالت اجتماعی بین گروه های مختلف استفاده کنندگان از سیستم حمل ونقل عمومی، می بایست مسیرهای دسترسی و مناسب سازی های لازم انجام شود، و ناوگان حمل ونقل همگانی به امکانات ویژه برای معلولان تجهیز شوند. برای آن که بتوان میزان مطلوبیت گونه های مختلف حمل ونقل در صورت ایجاد قابلیت دسترسی برای معلولان ارزیابی کرد، لازم است ابتدا نقش عوامل تاثیرگذار بر رفتار انتخاب وسیله آنها مشخص گردد. در این پژوهش، برای تعیین اختلاف رفتار بین دسته های مختلف معلولان از آزمون آماری تفاضل دو نسبت و تحلیل واریانس استفاده شده است. برای این منظور، ویژگی های فردی و خانوار مربوط به افراد در کنار نحوه انتخاب وسیله سفر به صورت حضوری برای جامعه ای متشکل از 87 نفر از معلولان شهر همدان پرسیده شد. نتایج نشان می دهند که نیاز به ویلچر برای سفر، تعداد اعضای خانواده و مالکیت ویلچر برقی تاثیر معناداری بر انتخاب همه وسایل سفر دارند، در حالی که مالکیت ویلچر، درآمد، جنس و سن تنها در انتخاب بعضی از وسایل سفر تاثیرگذارند. همچنین، تحلیل همبستگی متغیرهای مستقل، وجود رابطه خطی قوی بین آنها را نشان نمی دهد، در حالی که میزان همبستگی آنها با انتخاب وسیله نسبتا قوی است.