تعیین توابع تولید و بهره وری آب در هیبریدهای مرسوم کلزا (مطالعه موردی شهرستان میاندوآب)

برای ارزیابی تاثیر آبیاری بر عملکرد دانه و بهره وری آب سه هیبرید مرسوم کلزا شامل اکاپی (T1)، الیت (T2) و میلنا (T3) در قالب طرح آماری کرت های خرد شده نواری با سه تکرار و طی سال های زراعی 84-83 و 85-84، آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان میاندوآب انجام شد. برای استخراج توابع تولید و بهره وری آب، هشت تیمار سطوح آبیاری (IP1 تا IP8) به ترتیب 120، 110، 100، 90، 80، 70، 60 و 50 درصد نیاز خالص آبیاری محاسبه شده با روش پنمن مانتیث فایو در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد توابع تولید در هیبریدهای T1، T2 و T3 همبستگی برابر با 98/0، 98/0 و 97/0 دارند. با استخراج توابع بهره وری مشاهده شد که مقدار بهره وری آب در شرایط تنش شدید، کاهش و با افزایش مقدار آب، افزایش یافته است. درصورتی که اعمال کم آبیاری الزامی باشد، تیمار IP4 به سبب ارایه بالاترین عملکرد دانه (میانگین عملکرد دانه برابر با 5/3758 کیلوگرم در هکتار برای دو سال) پیشنهاد می گردد. نتایج تجزیه آماری پارامترهای بررسی شده نشان داد که با کاهش 10 درصدی آب مصرفی، سود به میزان 83/7 و 44/3 درصد به ترتیب در سال های اول و دوم کاهش می یابد. هیبریدهای T2 و T1 به ترتیب در سال های اول و دوم بیشترین عملکرد را داشتند و عملکرد در سال دوم بالاتر از سال اول بود. علت این امر افزایش دما و تابش دریافتی بیشتر در سال دوم می باشد. با هدف حداکثر بهره وری آب، سطح آبیاری IP4 و هیبرید T2 پیشنهاد می شود.